کامران ندری

بحث استقراض دولت از بانک مرکزی و تامین مالی از این محل مساله‌ای است که در تمام دولت‌ها اتفاق می‌افتد و پولی‌سازی کسری بودجه راهکار پذیرفته‌شده‌ای است که دولت را در تامین هزینه‌هایش یاری می‌دهد. هر چند به نظر نمی‌رسد دولت به صورت غیرقانونی از منابع بانک مرکزی استفاده کند اما واقعیت این است که وقتی دولت مجوز استفاده از منابع صندوق توسعه ملی را از مراجع ذی‌صلاح اخذ می‌کند بانک مرکزی به تامین معادل ریالی این منابع ارزی برای دولت ناچار می‌شود. به این ترتیب هرچند استقراض به صورت مستقیم صورت نمی‌گیرد اما دولت در هر صورت از مکانیسم چاپ پول برای تامین هزینه‌هایش استفاده می‌کند.

هرچند در نتیجه تعامل دولت و مجلس بودجه ۱۴۰۰ به سرمنزل نهایی خود نزدیک شد اما نباید فراموش کرد که سه چالش اصلی این بودجه یعنی ارز، نفت و مالیات همچنان جزو مسائل اصلی اقتصاد کشور بوده و نیازمند تصمیم‌گیری‌های مهم و سازنده هستند.

بودجه ۱۴۰۰ به خط پایان خود نزدیک شده است. شورای نگهبان ایرادات وارده به بودجه را به بهارستان ارسال کرده و نمایندگان مکلف به انجام اصلاحات موردنظر این شورا در لایحه بودجه شده‌اند.

هرچند بودجه ۱۴۰۰ با رویکرد تعاملی دولت و مجلس سرانجام به تصویب رسید، اما تغییراتی که در جزئیات آن اعمال شده می‌تواند خطر افزایش رشد نقدینگی را در بر داشته باشد که در صورت غفلت از این مهم پیامدهای جبران ناپذیری برای رشد اقتصادی و تولید کشور در بر خواهد داشت.

نمایندگان بخش خصوصی در نشست اسفندماه خود که با حضور رییس مرکز ملی مطالعات پایش و بهبود محیط کسب‌وکار وزارت اقتصاد برگزار شد، به بیان چالش‌های اصلی مرتبط با صدور بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها و اعطای مجوزها پرداختند که فضای کسب‌وکار کشور را سخت، پرمانع و کند کرده است.

رییس جمهوری گفت:‌ اعمال تغییر در قوانین عادی و دائمی در قانون بودجه خلاف قانون اساسی بوده و به صلاح ساختارمندی نظام اقتصادی و اداری کشور نیست.

سخنگوی بودجه ۱۴۰۰ با بیان جزئیات افزایش ۲۵ هزار میلیارد تومانی مالیات در اصلاحیه بودجه ۱۴۰۰، گفت: مالیات ثروت ۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان اضافه شد.

تحریم‌ها بدون تردید هنوز مهم‌ترین چالش اقتصادی فراروی بنگاه‌های اقتصادی و به تبع آن رشد اقتصادی است. بخش اصلی تحریم‌ها که اثرگذار بوده، مربوط به تحریم مبادلات بانکی و محدودیت بر صادرات نفت است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم سایر بخش‌ها را تحت‌ تاثیر قرار داده است. در نتیجه، اصلی‌ترین ابزار برای مقابله با تحریم‌ها، تمرکز بر سیاست توسعه صادرات به ویژه به کشورهای همسایه است.

غلامعلی جعفرزاده

لایحه پرچالش بودجه ۱۴۰۰ روز گذشته پس از اعمال مواردی اصلاحی از سوی دولت با گذشت حدود دو ماه و نیم از تقدیم لایحه اولیه بودجه به مجلس، بالاخره به تصویب نمایندگان رسید در حالی که تغییرات و اصلاحیه‌های دولت، تغییرات فاحش و اثرگذاری نیست و نشان می‌دهد صرفا مجلس می‌خواست با این فضاسازی‌ها و ایرادتراشی‌ها، شاخ دولت را بشکند!

اواسط بهمن بود که مجلسی‌ها پس از دو ماه بررسی و چکش‌کاری لایحه بودجه دولت در کمیسیون تلفیق، بعد از گزارش کمیسیون تلفیق در صحن، در حالی که نمی‌دانستند گزارش کمیسیون به رای گذاشته شده است یا لایحه دولت، با کلیات بودجه مخالفت کردند و رییس مجلس هم در اشتباهی فاحش که البته همچنان حاضر به پذیرش آن اشتباه نیست، کلیات لایحه بودجه را به جای کمیسیون تلفیق به دولت عودت داد تا اصلاحیه مدنظر مجلس نسبت به بودجه اعمال شود.

کلیات اصلاحیه لایحه بودجه ۱۴۰۰ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید.