نقطه اصابت تورم اردیبهشت/تورم ماهانه اردیبهشت بر فراز قله ۷ ماهه
به گزارش جهان صنعت نیوز: به نظر می‌رسد سیاست آزادسازی نرخ ارز و جایگزینی دلار ترجیحی با دلار نیمایی، اولین تاثیر خود را بر کالاهای یادشده نشان داده است. رشد ۷/۳ درصدی تورم نقطه‌ای اردیبهشت در مقایسه با فروردین نیز این نکته را تایید می‌کند که خانوارها هزینه بیشتری برای تهیه اقلام مصرفی خود پرداخت کرده‌اند؛ به ویژه آنکه در گروه خوراکی‌ها نیز تورم نقطه به نقطه رشد ۱/۶ درصدی نسبت به فروردین داشته است. هرچند تورم سالانه اردیبهشت بر اساس اعلام مرکز آمار ۵/۰ درصد نسبت به فروردین کمتر شده، با این حال عقب‌نشینی آرام شاخص تورمی نشان می‌دهد که به دلیل تقویت انتظارات تورمی این شاخص مقاوت زیادی در برابر کاهش از خود نشان می‌دهد.
مرکز آمار روز گذشته گزارش عملکرد شاخص قیمت مصرف‌کننده در دومین ماه از فصل بهار را منتشر کرد. گزارش ارائه‌شده نشان می‌دهد که با وجود عقب‌نشینی تورم سالانه، شاهد حرکت دو شاخص تورمی دیگر در مسیر صعود بوده‌ایم. جزئیات ارائه‌شده خبر از رکوردشکنی تورم ماهانه در اردیبهشت ماه می‌دهد. در این ماه نرخ تورم ماهانه با رشد ۵/۳ درصدی همراه شده که بالاترین نرخ ثبت‌شده بعد از مهر ۱۴۰۰ (به میزان ۷/۳) درصد است. تورم ماهانه اردیبهشت ماه در مقایسه با فروردین امسال نیز به اندازه ۲/۰ درصد بیشتر شده است. این نرخ برای خانوارهای شهری ۷/۳ درصد و برای خانوارهای روستایی ۸/۲ درصد اعلام شده است. به این ترتیب شهرنشینان بیش از روستانشینان در معرض فشارهای تورمی ماه قبل قرار داشته‌اند. هرچند صعود تورم ماهانه به تنهایی می‌تواند شاخص معتبری برای برآورد وضعیت معیشتی خانوارها باشد، با این حال بررسی جزئیات تورمی کالاهای خوراکی که ضریب اهمیت بالایی در سبد معیشتی جامعه دارد می‌تواند تصویر روشن‌تری از میزان اصابت تورم به گروه‌های مختلف درآمدی ارائه دهد.
تحولات تورمی اردیبهشت
بر همین اساس و با تکیه به جداول آماری ارائه‌شده، مشخص می‌شود که تورم ماهانه گروه خوراکی‌ها در اردیبهشت ماه به ۳/۳ درصد رسیده است. هرچند در مقایسه با فروردین ماه، تورم ماهانه خوراکی‌ها افت ۶/۱ درصدی داشته، با این وجود تورم ضروری‌ترین کالاهای مصرفی جامعه در اردیبهشت‌ماه چندین برابر شده است. در همین راستا، گروه روغن و چربی‌ها بالاترین تورم را در مقایسه با دیگر کالاهای خوراکی داشته است. تورم ماهانه این گروه در ماه دوم سال ۸/۱۳ درصد اعلام شده، حال آنکه این نرخ در فروردین امسال ۵/۱ درصد بوده است. نان و غلات نیز که کالای مهمی در سبد مصرفی خانوار محسوب می‌شود، تورم ماهانه ۲/۷ درصدی را در اردیبهشت تجربه کرده حال آنکه این نرخ در فروردین رشد ۳/۲ درصدی داشت. دلیل چنین رشدی در قیمت کالاهای یادشده را می‌توان در سیاست‌های اخیر دولت جست‌وجو کرد. سیاستگذار در هفته‌های اخیر و در راستای پایان دادن به دلار ترجیحی اعلام کرد که از این پس هیچ کالای اساسی با نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی قیمت‌گذاری نخواهد شد، در ادامه نیز به طور ناگهانی این سیاست را به مرحله اجرا رساند و ظرف چند روز نرخ‌های جدیدی برای برخی اقلام مصرفی اعم از روغن، لبنیات، مرغ و تخم‌مرغ اعلام کرد.
بررسی وضعیت این اقلام در بازارهای کالایی نشان از چندبرابر شدن قیمت آنها دارد. برای مثال قیمت روغن پس از اعمال این سیاست به بیش از پنج برابر نرخ قبلی آن رسید، به طوری که روغن ۸۱۰ گرمی که پیش‌تر با قیمت حدودی ۱۴ هزار تومان عرضه می‌شد هم اکنون با نرخ‌های بالای ۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. این مساله در خصوص کالای نان نیز صدق می‌کند، به طوری که با آزادسازی قیمت آرد صنف و صنعت و افزایش قیمت هر کیلوی آن به ۱۶ هزار و ۹۰۰ تومان، قیمت انواع نان‌های صنعتی و فانتزی چند برابر شد. با این حال هنوز تغییری در قیمت نان‌های سنتی ایجاد نشده چه آنکه دولت اعلام کرده با پرداخت مستقیم یارانه به نانواها اجازه افزایش قیمت در این نوع از نان‌ها را نخواهد داد. در عین حال دولت برای کاهش اثرات آزادسازی نرخ ارز نیز یارانه نقدی به دهک‌های اول تا نهم درآمدی پرداخت کرده با این وجود به نظر می‌رسد این شیوه حمایتی در برابر شوکی که به قیمت کالاها وارد شده چندان کارساز نبوده است. نکته قابل توجه اما اینکه طبق پیش‌بینی مقامات دولتی، حذف ارز ترجیحی کمتر از ۱۰ درصد آثار تورمی خواهد داشت. طبق گفته مقامات، این پیش‌بینی بر اساس یافته‌های چهار مرکز پژوهشی به دست آمده است. با توجه به آنکه از اجرا شدن سیاست دولت برای حذف ارز ترجیحی زمان زیادی نمی‌گذرد، نمی‌توان آثار تورمی این سیاست را به طور کامل در اردیبهشت‌ماه مشاهده کرد. با این حال سرعت رشد تورم روغن در ماه قبل نشان می‌دهد که چند برابر شدن قیمت این کالا با دستور دولت می‌تواند شتاب تورمی آن را در ماه‌های آتی بیشتر کند.
رشد قابل توجه تورم نقطه‌ای
با نگاهی به آمارهای ارائه‌شده مشخص می‌شود که تورم نقطه به نقطه اردیبهشت نیز با افزایش قابل‌توجهی همراه شده است. آن‌طور که مرکز آمار اعلام کرده، تورم نقطه‌ای در دومین ماه سال به ۳/۳۹ درصد رسیده که نسبت به تورم ۶/۳۵ درصدی فروردین، ۷/۳ درصد افزایش داشته است. این تورم نشان می‌دهد که خانوارها برای تامین مجموعه مشخصی از کالاها و خدمات در اردیبهشت امسال و در مقایسه با اردیبهشت سال قبل چه میزان هزینه کرده‌اند. بدیهی است رشد این تورم در مقایسه با فروردین امسال نیز نشان از اصابت پیامدهای تورمی سیاست‌های دولت به سبد مصرفی خانوارها دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم نقطه‌ای کالاهای خوراکی در اردیبهشت ماه ۶/۴۹ درصد بوده که در مقایسه با نرخ ۵/۴۳ درصدی فروردین به اندازه ۱/۶ درصد افزایش یافته است. در میان اقلام خوراکی نیز تورم نقطه‌ای نان و غلات ۷/۶۵ درصد بوده که رقم قابل‌توجهی به نظر می‌رسد. سبزیجات نیز با تورم نقطه‌ای ۲/۷۴ درصدی در صدر پرتورم‌ترین‌ها قرار گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در گروه کالاهای غیرخوراکی نیز نرخ تورم اردیبهشت‌ماه ۳۴ درصد بوده که در مقایسه با فروردین‌ماه به اندازه ۷/۲ درصد بیشتر شده است. رشد تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه در اردیبهشت‌ماه، مُهر تاییدی بر افزایش سطح عمومی قیمت کالاهاست، به این معنا که خانوارها هزینه بیشتری برای اقلام مصرفی خود پرداخت کرده‌اند و با افت قدرت خرید مواجه شده‌اند.
یکی از نکات قابل توجه در خصوص آمارهای اعلامی این است که تغییر چندانی در نرخ تورم برخی کالاها ایجاد نشده است. برای مثال تورم ماهانه دو کالای مرغ و تخم‌مرغ که هر دو مشمول سیاست آزادسازی قیمت‌ها در هفته‌های گذشته شده‌اند به ترتیب ۸/۲ و ۳ درصد اعلام شده است. در این خصوص باید به این نکته نیز اشاره کرد که کالای مرغ در گروه گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها دسته‌بندی شده است که تورم فروردین ماه این گروه ۸/۴ درصد بوده است. به عبارتی با وجود آزادسازی قیمت‌ها در هفته‌های گذشته، مرکز آمار در بررسی‌هایش خبر از کاهش شتاب تورمی این گروه کالایی می‌دهد که به نظر نمی‌رسد با واقعیت‌های موجود تطابق داشته باشد. در عین حال کالای تخم‌مرغ نیز در گروه شیر، پنیر و تخم‌مرغ دسته‌بندی می‌شود که تورم ماهانه آن در فروردین ۹/۱ درصد و در اردیبهشت ۳ درصد بوده است. در هفته‌های اخیر و با اعلام دولت، قیمت یک شانه تخم‌مرغ به ۷۶ هزار تومان رسید در حالی که قبل از آن تخم‌مرغ با نرخ دولتی هر شانه ۴۳ هزار تومان به فروش می‌رسید. به این ترتیب با مقایسه این دو رقم مشخص می‌شود که تخم‌مرغ در چند وقت اخیر ۷۶ درصد افزایش قیمت داشته است.
پیش‌بینی تورم ماه‌های آتی
مرکز آمار اما براساس محاسبات خود نشان داده که تورم سالانه با کاهش همراه شده است به طوری که از ۲/۳۹ درصد در فروردین ماه به ۷/۳۸ درصد در اردیبهشت رسیده است. به این ترتیب تورم سالانه با افت ۵/۰ درصدی همراه شده است. ضمن آنکه دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ۷/۳۷ درصد برای دهک نهم تا ۲/۴۱ درصد برای دهک اول متغیر است. به این ترتیب دهک اول که پایین‌ترین دهک درآمدی محسوب می‌شود تورم بالاتری را نسبت به تورم بالای درآمدی جامعه تجربه کرده است. اما نکته قابل توجه آنکه تورم سالانه با سرعت پایینی در مسیر برگشت حرکت می‌کند. این مساله نشان می‌دهد که انتظارات تورمی مانع مهمی برای عقبگرد شاخص تورمی محسوب می‌شود به ویژه آنکه سیاست دولت برای حذف ارز ترجیحی نیز این انتظارات را در جامعه بیش از پیش تقویت کرده است. درمجموع باید گفت همه اثرات حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و اصلاح نظام پرداخت یارانه‌ها را نمی‌توان در اردیبهشت مشاهده کرد و این مساله نیاز به رصد شاخص تورمی در ماه‌های آتی دارد. به این ترتیب باید دید که نرخ تورم گروه‌های مختلف کالایی در ماه‌های آتی با چه تغییراتی همراه خواهد شد، آن زمان می‌توان به درستی یا نادرستی پیش‌بینی مقامات دولتی مبنی بر تورم کمتر از ۱۰ درصدی پی برد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :
