عادی‌انگاری مسوولان ادامه دارد؛

شاخص بازی به بحران آلودگی هوا هم رسید

اصرار وزیر آموزش‌ و پرورش بر عادی‌انگاری شرایط حاد آلودگی هوا بسیار تامل‌برانگیز است، زیرا از گفته‌های برخی مسوولان مشخص است،‌دیگر هیچ اراده و عزمی برای حل مشکل آلودگی هوا در کشور وجود ندارد.

به گزارش جهان صنعت نیوز: اگر تا پیش از این با آلودگی هوا مدارس را تعطیل ‌کرده یا طرح زوج‌و‌فرد را اجرایی می‌کردند، اما از این پس قرار است استاندارد شاخص آلودگی را تغییر دهند.


گویا مردم هم باید مانند مسوولان با آلودگی هوا مانند بسیاری از بحران‌هایی که در کشور با آن مواجه هستند، کنار بیایند و به زندگی خود در این اتاق گاز ادامه دهند.

عادی‌انگاری‌ای که مسوولان در دستور کار خود قرار داده‌اند بسیار ساده‌تر از تدوین برنامه‌هایی برای مقابله با آلودگی هواست.

شاخص ۲۰۰ ملاک تعطیلی است

دیروز وزیر آموزش‌ و پرورش برای دومین‌بار از تعطیلی مدارس به‌خاطر آلودگی هوا انتقاد کرد. یوسف نوری بار دیگر تاکید کرد: «در دنیا تا وقتی شاخص آلودگی کمتر از ۲۰۰ باشد، تعطیلی مدارس نداریم و روز گذشته هم شاخص‌ها را رصد کردم که هنوز به ۲۰۰ نرسیده بودیم. در دنیا در موقعیت آلودگی هوای بنفش مقطع متوسطه را هم تعطیل نمی‌کنند و در دوره ابتدایی برخی مدارس را تعطیل می‌کنند. کشورهایی نظیر مکزیک، چین و… با گذر شاخص آلودگی از ۳۰۰ به بعد تعطیل می‌کنند. بچه‌ها باید ماسک بزنند و رعایت کنند ولی نباید جریان تعلیم و تربیت به‌عنوان مهم‌ترین سرمایه اجتماعی و فرهنگی تعطیل شود.»

این گفته‌ها در حالی بیان شده است که برخلاف تصور ایشان، کشور چین هم مدارس و فعالیت‌های فضای آزاد خود را در برخی از روزهای آلوده ممنوع اعلام می‌کند. اما مشخص نیست چرا آقای وزیر مدام تصمیمات ایران را با کشورهایی مانند مکزیک، چین و هند مقایسه می‌کند.

 به عقیده بسیاری از کارشناسان این حوزه، وضعیت آلودگی هوای پایتخت و بسیاری از شهرهای ایران نه‌تنها برای گروه‌های پرخطر مانند کودکان، زنان باردار، افراد دارای بیماری زمینه‌ای و غیره بلکه برای تمام گروه‌های جامعه خطرناک است؛ چرا که به گفته وزارت بهداشت تنفس در این هوا مساوی با کشیدن ۳ تا ۷ نخ سیگار است.

همه مسئولند ولی کاری انجام نمی شود

در این میان علیرضا زاکانی شهردار تهران که خود یکی از متولیان قانون هوای پاک است به جای یافتن راهکار دیروز در صحن شورای شهر گفت که اگر ما بخواهیم با همین دست‌فرمان پیش برویم امکان ندارد بتوانیم موضوع ترافیک و حمل‌و‌نقل و آلودگی تهران را حل کنیم!

این در حالی است که فرمان دست خود ایشان است اما گویی نظر برخی کارشناسان درخصوص ناکارآمدی برخی مدیران صحیح و قابل بررسی است. چرا که با وجود اینکه ۲۱ سازمان دولتی متولی قانون هوای پاک هستند و هماهنگی تمام این سازمان‌ها به عهده وزارت کشور است، اما باز هم نه هماهنگی بین مسوولان وجود دارد و نه به وظایف تعریف شده‌ خود واقف هستند.

آستانه آلودگی هوا چند است؟

در همین حال «سمیه رفیعی» رییس فراکسیون محیط‌زیست مجلس با انتقاد از سخنان وزیر آموزش‌ و پرورش به «جهان‌صنعت» گفت: شاخص کیفیت هوا (AQI)  عددی بدون واحد است که نشان‌دهنده وضعیت کیفی هواست. این شاخص جهانی جدا از ملیت یا کشور و قاره در جهان به ۶ طبقه تقسیم شده و براساس همین تقسیمات است که دولت‌ها برای در معرض قرار گرفتن مردم تصمیم می‌گیرند. براساس مطالعات جهانی این شاخص تا عدد ۱۰۰ برای تنفس همه مردم مطلوب است اما با عبور از این عدد به تدریج سلامت اقشار حساس جامعه را تهدید می‌کند.

سلامت فرزندان‌مان را قربانی نکنیم!

رفیعی افزود: چهار گروه کودکان، بیماران قلبی و تنفسی، سالمندان و زنان باردار با قرارگیری در هوایی که شاخص کیفیت آن از ۱۰۰ فراتر رفته، یا با احتمال بیشتر بیماری مواجه می‌شوند یا اینکه بیماری‌های آنها تشدید می‌شود.

در شرایطی که شاخص کیفیت هوا از عدد ۱۰۰ فراتر برود ۲ تصمیم اجرایی می‌شود؛ ابتدا کاهش مواجهه افراد مختلف با آلودگی که شامل تعطیلی مهدهای کودک، مدارس، دانشگاه‌ها، ادارات، ممنوعیت فعالیت‌های ورزشی و… است.

همزمان در کوتاه‌مدت مدیریت منابع آلوده‌کننده هوا با هدف حفظ شرایط موجود و عدم افزایش غلظت آلاینده‌ها نیز شامل ممنوعیت‌های تردد، تعطیلی برخی واحدها و… اجرایی می‌شود.

این نماینده مجلس اظهارکرد: براساس ماده یک قانون هوای پاک، مواقع اضطراری مواقعی است که با استمرار پایداری جوی (براساس اعلام سازمان هواشناسی) یا افزایش میزان غلظت آلاینده‌ها (براساس اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با همکاری سازمان) شرایط به‌گونه‌ای در کوتاه‌مدت، سلامت انسان و محیط‌زیست را دچار مخاطره جدی کند.

آلودگی هوایی که در حال حاضر شاهد آن هستیم نه پدیده‌ای طبیعی بلکه شرایطی است که به دلیل تصمیمات غلط و مدیریت‌های ناصحیح دولت‌ها در بخش‌های مختلف و ادوار گوناگون رقم‌خورده و با گذشت زمان تشدید شده است.

چه باید کرد؟

اما اینکه چه باید کرد، باز می‌گردد به عزم دولت‌ها و دستگاه‌های تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز برای تغییر مدیریت آلودگی هوا و اجرای کامل قانون هوای پاک.

او ادامه داد: اینکه بخواهیم با سرمشق قرار دادن تصمیمات فلان کشور آلوده کاری کنیم که مثلا مدارس تعطیل نشوند یا تصمیماتی از این نوع، شاید روی کاغذ قابل انجام باشد اما با مواجهه کودکان‌مان در فضای حقیقی با آلودگی هوا چه باید کرد؟ چه پاسخی برای بیماری‌های سخت آنها در آینده خواهیم داشت؟ چه پاسخی در قبال مرگ ۴۱ هزار و ۷۰۰ نفری که سالانه بر اثر آلودگی هوا می‌میرند، داریم؟

دکتر رفیعی با اشاره به راهکارهای پیش‌رو اظهار کرد: پاک کردن صورت‌مساله قطعا راه‌حل مشکل نیست. همه ما از مدرسه نرفتن فرزندان‌مان نگرانیم اما راهکار آن چیز دیگری است که متاسفانه وزارت آموزش‌ و پرورش به جای اجرایی کردن آن می‌خواهد سلامت دانش‌آموزان را قربانی کند! اینکه دانش‌آموز را ۳ ماه تابستان به حال خود رها کنیم مدت‌هاست مورد اعتراض والدین و کارشناسان تربیتی بوده است.

وی افزود: آلودگی هوا مهمان دیروز و امروز و فردای ما نیست که تصور کنیم با اقدامات عاجل می‌توانیم آن را مثلا سال آینده برطرف کنیم. لذا به نظر می‌رسد تقسیم تعطیلات تابستانی به ۲ بخش و اختصاص بخشی از آن به زمستان و فصول سرد و دوران استقرار آلودگی هوا در اکثر شهرهای کشور قطعا می‌تواند هم دغدغه بخش سلامت و هم متولیان آموزش کشور را برطرف کند.

عضو کمیسیون محیط‌زیست مجلس گفت: در کنار این امر هم مجلس به طور جد پیگیر اجرای کامل قانون هوای پاک است و از تمام ۲۳ دستگاه مجری خواسته است وظایف محوله را به طور کامل اجرایی کنند. قطعا همان‌گونه که هم‌اکنون برای تعدادی از دستگاه‌های اجرایی ترک فعل اجرای این قانون صادر شده و مسوولان آنها به دستگاه قضایی معرفی شدند این روند تا حصول کامل اجرای قانون و دستیابی به هدف غایی آن که همان هوای پاک برای همه آحاد جامعه است با قدرت ادامه دارد.

پیشنهاد وزیر آموزش‌ و پرورش اشتباه است

دکتر «عباس شاهسونی» رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با انتقاد از گفته‌های وزیر آموزش‌ و پرورش درباره استفاده از ماسک برای دانش‌آموزان به «جهان صنعت» گفت: برخلاف تصور برخی مسوولان این روزها در تهران غلظت ذرات معلق
۵/۲ PMبیشتر از ۱۰ برابر سازمان جهانی بهداشت است، این یعنی غلظت ذرات معلق به حدی زیاد است که برای سلامتی تمام مردم و به ویژه گروه‌های حساس خطرناک است. یکی از گروه‌های حساس کودکان هستند و این درست نیست که صرفا با تغییر شاخص آلودگی هوا، صورت‌مساله را پاک کنیم، چرا که سیستم تنفسی در کودکان مهم‌ترین بخش آسیب‌پذیر در اثر آلودگی هوا شناخته شده است. کودکان در واحد زمان، هوای بیشتری را نسبت به وزن بدن‌شان استنشاق می‌کنند، در حالی که سطح کوچک‌تر از ریه به آن معنی است که هوای تنفسی بیشتری را به ریه‌ها می‌رساند. بنابراین کودکانی که در معرض آلودگی هوا قرار دارند، احتمال بیماری ریوی در آنها بیشتر است. باید اقدام جدی برای کاهش مواجهه و غلظت آلاینده‌های هوا داشته باشیم.‌ ای کاش وزیر محترم آموزش‌ و پرورش پیشنهاد می‌دادند اقداماتی نظیر نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی، از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، کیفیت سوخت و بهبود کیفیت خودروهای تولید داخلی و… برای کاهش غلظت آلاینده‌های هوا انجام شود. ما هم در وزارت بهداشت تعطیلی مدارس را راهکار اصلی نمی‌دانیم، اما چاره دیگری نداریم و با این کار مواجهه کودکان با آلودگی هوا را کاهش می‌دهیم. در هر صورت وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت مردم با هر موضوعی که به سلامت مردم آسیب وارد کند، مخالف است.

وی افزود: مبنای رسیدن غلظت آلاینده‌های هوا به ۱۵۰ که به دنبال آن غیرحضوری شدن مدارس انجام می‌شود، در راستای قانون هوای پاک مصوب هیات وزیران در سال ۱۳۹۶ است. برای تغییر این شاخص که در قانون مطرح شده است باید کمیته‌ای متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محیط‌زیست، وزارت کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل شود تا تصمیماتی با رویکرد سلامت‌محور اخذ کنند‌، نه اینکه بیاییم صورت‌مساله را پاک کنیم. مگر سازمان محیط‌زیست که استانداردهای ذرات معلق هوا را افزایش داد، به هدف خود رسید که با غیرحضوری کردن مدارس به هدف خود برسیم؟

دکتر شاهسونی با اشاره به اینکه مقایسه ایران با کشورهایی مانند چین و هند اشتباه است، بیان کرد: به نظرم مسوولان باید ایران را با کشورهایی مقایسه کنند که آلودگی هوا ندارند یا میزان غلظت آلاینده‌های هوای آنها کنترل شده است. تنها از این طریق است که متوجه می‌شویم آنها چه استانداردهایی را رعایت کرده‌اند تا ما هم از تجارب آنها استفاده کنیم. استاندارد سالیانه ذرات معلق ما در کشور ۶ برابر راهنمای سازمان بهداشت جهانی است و این یعنی مواجهه مردم با آلودگی هوا بالا است، پس باید به جای تغییر شاخص‌ها، رویکرد خود را بر کاهش آلاینده‌ها و کنترل منابع انتشار بگذاریم. به طور کلی آلودگی هوا نه تنها اثر نامطلوب مستقیمی بر سیستم تنفسی کودکان می‌گذارد، بلکه می‌تواند سبب اختلال و بیماری در دیگر سیستم‌های بدن کودکان شود.

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهمحیط زیست
شناسه : 327202
لینک کوتاه :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا