فرجام تلخ خشکسالی

به گزارش جهان صنعت نیوز: «حسین آخانی» کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه به «جهان صنعت نیوز» گفت: برخلاف تصورات سابقه آتش سوزی در فصل پاییز به خصوص زمان های که میزان بارندگی بسیار کم است، وجود داشته است.  امسال نیز با وجود اینکه هنوز دلیل آتش سوزی جنگل های هیرکانی مشخص نشده است، اما یکی از دلایل آن خشکسالی است. با این حال هنوز عمدی یا سهوی بودن آتش سوزی معلوم نیست، زیرا برای اطلاع دقیق از این موضوع باید تحقیقات کارشناسی  دقیقی انجام بگیرد. متاسفانه چنین موضوعی درباره نیمی از آتش سوزی های جنگل ها صورت نمی گیرد. بنابراین اساسا از منشا اولیه آتش سوزی بی خبر هستیم.

وی درباره  مخاطرات زیست محیطی بعد از آتش سوزی افزود: آتش سوزی در جنگلی که دارای تنوع زیستی گیاهی و جانوری بسیاری است، طبیعتا پیامدهای بسیاری را در پی دارد. چه بسا بعد از آتش سوزی با ورود دام به مناطق رو به رو می شویم، ناگفته نماند که بسیاری از این آتش سوزی ها به دلیل چرایی دام عمدی صورت می گیرد. البته موضوع زمین خواری نیز نباید فراموش شود. به هر حال بلافاصله پس از مهار آتش سوزی دام برای چرایی به این مناطق ورود می کنند. همین موضوع  تجدید و ترمیم جنگل را سخت تر و  آسیب های جبران ناپذیری را وارد می کند. آسیب هر نقطه با نقطه دیگر متفاوت است. در هر صورت میزان مخاطرات زیست محیطی به شدت آتش سوزی و منطقه بستگی دارد چراکه براساس آن میتوان تعبیر کرد که چه اتفاقی در طبیعت می افتد.

این کارشناس محیط زیست درپاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وقوع آتش سوزی امکان خروج جنگل های هیرکانی را از فهرست جهانی یونسکو دارد یا خیر گفت: به نظرم بودن یا نبودن جنگل های هیرکانی در فهرست جهانی یونسکو سودی برای جنگل ها ندارد، زیرا جنگل های هیرکانی برای ایران است. در نهایت ایران و مسئولان مربوطه باید از جنگل های هیرکانی مراقبت کنند. بنابراین در این قضیه پرداختن به آن موضوعیت ندارد.

آخانی با اشاره به راهکارهای جلوگیری از وقوع آتش سوزی ها اظهارکرد: به نظرم اینکه ما یک ناوگان مجهز به اطفای حریق نداریم، تردیدی نیست. اما چنین امری مختص به ایران نیست. وقتی جنگل های کشورهای پیشرفته هم دچار حریق می شود، آنها هم در مهار آتش موفق نیستند، زیرا جنگل پیچیدگی های بسیار زیادی دارد. چه بسا آتشی که اخیرا به جان جنگل های گیلان افتاده است، در منطقه بادخیز است. به همین دلیل اینکه به راحتی آتش مهار نشود، طبیعی است. به نظرم این روزها به جای اینکه به دنبال اطفای حریق و مشکلات آن باشیم باید به دنبال قوانین بازدارنده باشیم. به نظرم مسئولان مربوطه باید برای ایجاد آتش در جنگل مجازات تعیین کنند. همچنین در کنار جرم انگاری باید آموزش های لازم را به جوامع محلی دهیم. وگرنه آتش هم مهار شود، چند ماه دیگر دوباره آتش دیگری رخ می دهد. در نتیجه ما نیز مانند دیگر کشورها باید برای ایجاد آتش در جنگل یا مراتع طبیعی مجازات سنگینی در نظر بگیریم. متاسفانه این روزها در کنار طبیعتگردان، افراد گروهی با انواع و اقسام وسایل نقلیه خود را به جنگل ها برای خوشگذرانی می رسانند. این در حالی است که بسیاری از آنها آموزش لازم برای ورود به جنگل ها را ندارند. به همین دلیل آموزش نه تنها به جوامع محلی بلکه به گردشگران نیز الزامی است.

گفتنی است؛ طی ۲روز نخست آذر مجموعا ۱۵هکتار از اراضی جنگلی استان در شهرستان‌های فومن و رضوانشهر طعمه حریق شد و در روز سوم در تالش ۳۰هکتار آتش‌سوزی رخ داد که تا سوم آذرماه آتش این مناطق مهار شد. همزمان از ابتدای آذرماه در شهرستان رودبار نیز جبهه دیگری از آتش‌سوزی آغاز شد که طی ۵روز اخیر ۴۵هکتار از جنگل‌های این منطقه را سوزانده و هنوز احتمال شعله‌ور شدن آن وجود دارد. به این ترتیب طی ۵روز نخست آذر، حریق‌های جنگلی در ۹۰هکتار از جنگل‌های هیرکانی گیلان گسترده شده است. برخی منابع محلی از دیر رسیدن یگان حفاظت جنگل‌ها به منطقه اطلاع دادند، گویا آنها در روز چهارم آتش‌سوزی به محل اعزام شدند. طی این چهارروز البته مردم محلی برای مهار آتش تلاش کردند اما با دست خالی هر اقدامی در برابر انبوه آتش جنگلی بی‌اثر است. به‌گفته آنها منابع طبیعی برای خاموش شدن این آتش در انتظار باران بود اما پیش‌بینی‌های هواشناسی اشتباه بود و دست‌کم تا اواسط هفته، در این منطقه باران نمی‌بارد. با توجه به تصاویری که در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود، دود شدیدی کوه‌های منطقه شمال رودبار را فراگرفته که حاصل وسعت منطقه درگیر حریق پس از ۵روز است.