فاصله زیاد تا استانداردها
به گزارش جهان صنعت نیوز: حوزه انرژی به دلیل منابع غنی نفت و گاز یکی از بخش‌های مهم اقتصاد ایران محسوب می‌شود. به خصوص حوزه نفت که شاهرگ حیاتی اقتصاد ایران در طول سال‌های گذشته بوده و در واقع منابع حاصل از فروش نفت باعث چرخش چرخ اقتصاد و صنعت شده است. هرچند نمی‌توان گفت که وزارت نیرو، نقش کم‌اهمیت‌تری در این حوزه دارد، زیرا وزارت نیرو با دو بخش مهم آب و برق که مستقیم با مردم سر و کار دارد و خدمات‌رسانی می‌کند، علاوه بر درآمدزایی برای اقتصاد با قضاوت مردم در کارنامه خود مواجه است. درست مثل وزارت بهداشت و درمان یا وزارت آموزش‌وپرورش که مستقیما با مردم در ارتباط است. به همین دلیل هم کار وزیر نیرو شاید در بین وزارتخانه‌های اقتصادی کمی سخت‌تر باشد.
اینکه مردم چه قضاوتی یک سال بعد از وعده‌های رنگارنگ سیدابراهیم رییسی هنگام مبارزات انتخاباتی دارند، موضوع این گزارش نیست. چرا که قضاوت مردم زمانی به ثمر می‌نشیند که از آنها بخواهند ادامه دولت را تایید کنند یا برای دور بعد به ابراهیم رییسی و کابینه‌اش اعتماد کنند. عجالتا برای حوزه تخصصی نفت و نیرو قضاوت را به کارشناسان سپرده‌ایم و از آنها پرسیده‌ایم که یک سال بعد از نشستن ابراهیم رییسی بر کرسی ریاست‌جمهوری درباره حوزه انرژی چه قضاوتی دارند و چه نمره‌ای به عملکرد هشتمین رییس‌جمهور می‌دهند؟
کتمان واقعیت‌ها
مرتضی فیروزی کارشناس انرژی درباره عملکرد وزارت نفت در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رییسی به «جهان‌صنعت» می‌گوید: یکی از مشکلات وزیر نفت این است که باید طبق سیاست‌هایی که دولت در دوران انتخابات بیان کرد – مانند اینکه درآمد نفتی ما به تحریم وابسته نیست- ناگزیر است در همین راستا صحبت کند. در صورتی که واقعیت این است که تحریم برصادرات نفت و هم منابع لازم برای سرمایه‌گذاری در این صنعت اثر گذاشته است.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: در حال حاضر بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار طرح توسعه‌ای برای صنعت نفت و گاز تعریف شده حال آنکه به دلیل تحریم‌ها، هیچ سرمایه‌گذاری خارجی به جز روسیه که خود او هم تحریم است، حاضر به سرمایه‌گذاری در کشور نیست.
وی افزود: این در حالی است که وقتی قرارداد برجام امضا شد، شاهد حضور سرمایه‌گذاران خارجی به ایران بودیم که با خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های این کشور علیه ما سرمایه‌گذاران خارجی هم از ایران رفتند. بنابراین اگر دولت واقعیت را بیان کند که آینده و توسعه کشور نیاز به سرمایه دارد شاید بتوان قضاوت درست‌تری از شرایط یک سال گذشته کرد. انتظار هم این است که وزیر این حقایق را بیان کند.
معدل ضعیف وزیر نیرو
محمود خاقانی کارشناس ارشد انرژی هم درباره کارنامه رییسی در حوزه انرژی می‌گوید: تعداد زیادی از وزرای دولت سیزدهم از جمله آقای محرابیان وزیر نیرو، به صورت مستقیم و غیرمستقیم عضو دولت دهم بوده‌اند. مخصوصا آقای محرابیان که در دولت آقای احمدی‌نژاد، یکی از متفکرین قوه مجریه بوده و در صنعت و معدن و بازرگانی هم حضور داشت. بنابراین با این ترکیب کابینه از همان اول مشخص بود که نباید از دولت سیزدهم انتظار معجزه داشت چراکه در درجه اول، خودشان مسبب وضع فعلی هستند.
او اضافه می‌کند: گروهی که امروز در دو قوه مجریه و بخشی از قوه مقننه حضور دارند از مدیران دولت آقای احمدی‌نژاد بوده‌اند. آنها آن زمان مثل رییس‌جمهور وقت، معتقد بودند که تحریم‌ها کاغذپاره و بی‌اثر است اما امروز همین تحریم‌ها باعث شده که در بخش انرژی در مقیاس کلان، توانایی به کارگیری فناوری‌های به‌روز را نداشته باشیم. به طوری که امروز راندمان نیروگاه‌های ما در مقایسه با کشورهای همسایه مثل ترکیه و عراق، در سطح پایین‌تری قرار دارد.
خاقانی یادآور شد: بخش بزرگی از گازی که وارد نیروگاه‌ها می‌شود، هدر می‌رود. پیش از این در برنامه ششم قرار بود که ظرفیت تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش یابد، اما این طرح اجرایی نشد.
او یکی از دلایل اجرایی نشدن طرح انرژی‌های خورشیدی را کاهش قدرت خرید و ارزش ریال اعلام کرد و گفت: آقای محرابیان با مسائل بازرگانی و انرژی آشنایی کامل دارند و امروز هم مشکلات کشور را از نزدیک لمس می‌کنند اما در مقایسه با دیگر وزرا، سعی می‌کنند کمتر در رسانه‌ها صحبت کنند. البته شاید ایشان حرفی برای گفتن ندارند چون وزارتخانه ایشان در بحران دو سویه آب و برق قرار گرفته و توان تامین نیاز مردم را ندارد.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: خوش اقبالی آقای محرابیان در وزارت‌نیرو، حضور تعدادی از متخصصان در زمینه انرژی است که هنوز در وزارتخانه حضور دارند و چراغ راه را روشن نگه داشته‌اند، اما متاسفانه آنها نیز در آستانه بازنشستگی هستند و نیروی جایگزین مناسب آنها وجود ندارد.
او گفت: در حال حاضر وزارت نیرو بدهی‌های میلیاردی به بخش خصوصی دارد و اکثر واحدهای بخش خصوصی رو به ورشکستگی هستند، در حالی که صنعت نیرو نیاز به سرمایه‌گذاری کلان دارد. از سویی، از آنجا که در گذشته صنعت برق همانند صنعت پالایش و پتروشیمی به منظور رفاه مصرف‌کننده، به بخش خصوصی واگذار شده تا در رقابت با یکدیگر، برق را با قیمت ارزان‌تر به دست مصرف‌کننده برساند، اما در عمل نه تنها قیمت برق بالا رفته بلکه برای جلوگیری از اعتراض مشترکین خانگی، برق صنعتی و کارخانجات قطع می‌شود! همین امر نشان از عدم وجود یک برنامه کلان اقتصادی در کشور دارد و جالب اینجاست که آقای محرابیان نیز هیچ برنامه‌ای ندارند.
این کارشناس ارشد انرژی با بیان اینکه به فرض که بتوانیم ظرفیت تولید برق را بالا ببریم باز هم در زمینه انتقال برق به مراکز مصرفی مشکل داریم، خاطرنشان کرد: حتما لازم است که مسوولان وزارت نیرو برنامه، راهکارها و راهبردهای مناسبی پیشنهاد دهند تا در برنامه هفتم توسعه، اشتباهات پیشین تکرار نشوند.
او افزود: زمان آن رسیده است که ایشان دست از سکوت برداشته و این مسائل را با مردم در میان بگذارند. از سویی نمی‌توانیم به یک وزارتخانه به صورت مجزا نمره‌ای بدهیم چراکه تمام وزارتخانه‌ها مانند زنجیر به یکدیگر متصل و مرتبط هستند.
بر مدار گذشته
محمدرضا شوشتری کارشناس انرژی هم در این رابطه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: مصرف آب به دلیل ارزان بودن و سوبسیدی که به آب داده می‌شود، منابع آبی حیف و میل می‌شوند، به گونه‌ای که عده‌ای در روستا آب برای مصرف ندارد و یک عده دیگر در مناطق درجه یک شهر (بالای شهر) استخر خود را با همان آب سوبسید‌دار پر می‌کنند، ما باید درباره قیمت آب بر اساس ارزشی که دارد در سیاستگذاری‌ها تغییر ایجاد کنیم و این تغییر وظیفه دولت‌هاست. متاسفانه نه دولت‌های قبلی و نه دولت سیزدهم به این موضوع بها ندادند و مصرف بی‌رویه آب را کنترل نکردند.
او افزود: وظیفه وزیر محترم در وزارتخانه این است که درباره آب از طریق رسانه فرهنگ‌سازی کند، که برای به دست آوردن این منبع گرانمایه هزینه بالایی صرف شده؛ آب ارزش دارد و اکنون شرایط بی‌آبی در کشور به سوی بحران پیش می‌رود و باید وزارت نیرو و آقای محرابیان سریع‌تر دست به کار شوند.
شوشتری با بیان اینکه این موضوع در برنامه‌های وزارت نیرو مورد بی‌توجهی و غفلت قرار گرفته، خاطرنشان کرد: دولت نباید بیشتر از این فرصت‌سوزی کند، باید آب را مدیریت کند و برای مصرف این منبع حیاتی فرهنگ‌سازی صورت بگیرد و همین‌طور سوبسید آب را کنترل کند.
این کارشناس انرژی همچنین در موضوع برق با یادآوری این نکته که برق ارزان به دست مصرف‌کننده می‌رسد و گروهی از این برق ارزان سوءاستفاده می‌کنند، گفت: برق ارزان برای تولیدکنندگان کم‌سود و برای دولت تبدیل به بدهی شده است، نتیجه آنکه، به جای ساختن نیروگاه‌های جدید، میزان مصرف از تولید هر سال پیشی می‌گیرد. به همین دلیل معتقدم آقای محرابیان در وزارت نیرو باید به سرعت این مشکلات را حل کند. زیرا روند گذشته، تغییری نکرده است.
بیست نیست
عبدالرسول دشتی کارشناس حوزه انرژی هم در واکنش به کارنامه حوزه انرژی در بخش نفت به «جهان‌صنعت» گفت: عملکرد آقای اوجی را در مقایسه با تیم دولت قبلی (آقای زنگنه) و ادعای شیخ‌الوزرا داشتن برای ایشان، را در کل مثبت می‌بینیم که با همه شرایط سختی‌های موجود کار خود را پیش می‌برد. اگر در جایی کمبودی مشاهده می‌شود، این کمبودها بیشتر نشده است. اگر در جایی توسعه و پیشرفتی بوده، این توسعه و پیشرفت متوقف نشده است.
او اضافه کرد: آقای اوجی طبق برنامه‌های ارائه‌کرده به مجلس پیش می‌رود. البته باید توجه داشت که همیشه در هر تیمی ولو با دقت زیاد هم انتخاب شوند، قوی و ضعیف وجود دارد. هر انتصابی هم که صورت بگیرد عده‌ای مخالف و موافق هستند.
دشتی تصریح کرد: من نمی‌خواهم بگویم نمره ایشان بیست است، اما ضعیف هم نیست.
بیشتر تلاش کن!
حسن مرادی کارشناس انرژی و نماینده پیشین مجلس هم در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» ترجیح می‌دهد درباره عملکرد وزیر نیرو نظر بدهد. او می‌گوید: عملکرد آقای محرابیان بد نبوده، در مقابل برخی از وزرا فعال بوده است، اما باید بیشتر در حوزه انرژی نو کار کند. در حوزه انرژی نو در کشور کار جدی صورت نگرفته شده است انتظاری که می‌رود این است که این بخش سرعت بیشتری بگیرد.
او اضافه کرد: مساله دیگر احداث نیروگاه‌های جدید است. وزارت نیرو باید به فکر صادرات برق باشد و این کار مستلزم احداث نیروگاه‌های تازه و سرمایه‌گذاری در این زمینه است.
مرادی تصریح کرد: البته برای این کار لازم است دولت از محل صندوق توسعه ملی منابع لازم را در اختیار توسعه نیروگاه‌های کشور قرار دهد. پیگیری طرح‌های توسعه‌ای وزارت نیرو وظیفه آقای محرابیان است. هرچند ایشان مدیر فعالی است، اما باید تلاش کند، نقص‌های قبلی خود را پر کند.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :
