طرح تامین مالی زنجیره‌ای بنگاه‌های اقتصادی وارد فاز اجرایی شد

به گزارش جهان صنعت نیوز: بر اساس این مفهوم، چنانچه دولت سازوکارهای لازم برای هدایت اعتبارات به سمت بخش‌های تولیدی و بنگاه‌های اقتصادی را فراهم کند می‌تواند جلوی سرریز شدن نقدینگی به بازارهای موازی را بگیرد و در مقابل زمینه‌های لازم برای فعالیت بنگاه‌های تولیدی را فراهم کند. بر اساس این دیدگاه، نظام بانکی باید به خدمت تولید در بیاید و تسهیلات و اعتباراتی را که تولیدکنندگان نیاز دارند در اختیار آنها قرار دهد. با این حال کارشناسان می‌گویند که تکلیف بانک‌ها برای اعطای تسهیلات تولیدی منجر به تشدید ناترازی آنها شده است، مساله‌ای که بانک مرکزی را به چاپ پول برای کنترل این ناترازی واداشته است. اما راه چاره چیست؟


بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش‌های تولیدی کشور با چالش‌های عدیده‌ای در زمینه تولید مواجه هستند. آن‌طور که فعالان اقتصادی می‌گویند فضای نامناسب کسب‌و‌کار و بوروکراسی پیچیده اداری یکی از موانع اصلی فعالیت آنها محسوب می‌شود. از این رو برای برون‌رفت از چالش‌های بخش تولید حذف قوانین و مقررات مزاحم ضروری می‌نماید. در عین حال بی‌ثباتی‌های رخنه کرده در اقتصاد و رشد نجومی و غیرقابل کنترل تورم مساله دیگری است که برنامه‌ریزی برای انجام کار تولیدی را غیرممکن کرده است. به طوری که بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی عطای حضور در صحنه تولید را به لقایش بخشیده‌اند و تمایلی برای سرمایه‌گذاری در اقتصاد ندارند. هرچند تامین سرمایه در گردش بنگاه‌ها امری ضروری برای رونق دادن به فعالیت‌های تولیدی آنها محسوب می‌شود با این حال مشروط کردن تامین مالی تولید به هدایت اعتبارات بانکی به این بنگاه‌ها به تنهایی نمی‌تواند کارساز باشد. دولتمردان اما در تازه‌ترین اقدامات خود برای رونق تولید از آغاز «تامین مالی زنجیره‌ای» خبر داده‌اند، مفهومی که دربردارنده تعامل وزارتخانه‌های اقتصادی با شبکه بانکی به منظور تقویت فعالیت‌های تولیدی است. بر همین اساس نیز تفاهمنامه تامین مالی زنجیره‌ای تولید با هدف هدایت منابع مالی به بخش تولید بین وزارتخانه‌های اقتصاد و صمت و هفت بانک عامل ملی، پارسیان، صنعت و معدن، تجارت، صادرات، ملت و مسکن و دو وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت امضا شد. قرار است این طرح به صورت آزمایشی انجام شود و سال آینده بانک‌های دیگر نیز به این طرح اضافه می‌شوند. سهولت دسترسی به منابع، هدایت نقدینگی و کاهش انحراف از منابع از دستاوردهای این تفاهمنامه عنوان شده است.

دولت به دنبال منظم کردن شبکه بانکی است

آن‌طور که وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص این طرح می‌گوید با اجرای طرح تامین مالی زنجیره تولید، دغدغه تامین مالی بنگاه‌های تولیدی برطرف می‌شود.

سیداحسان خاندوزی اظهار داشت: سرفصل و هدف وزارت اقتصاد با کمک شبکه بانکی کشور این است که مساله تامین مالی تولید در دوره دولت سیزدهم تبدیل به یک کلان‌پروژه جدی، مستمر، پیش‌برنده و روبه آینده باشد. هدف اصلی ما این است تا بتوانیم همه مسیرهای منتج به تسهیل و ارزان کردن تامین مالی تولید، ساماندهی تامین مالی تولید و هر آنچه که به بنگاه‌های تولیدی و صادرات کمک می‌کند را کوتاه کنیم تا فعالان اقتصادی کمتر دغدغه تامین مالی داشته باشند.

وزیر اقتصاد گفت: هم‌افزایی تامین مالی تولید حاصل گزارش فصلی ارزیابی موانع کسب‌و‌کار است که در این گزارش‌ها تامین مالی در صدر سه اولویت موانع کسب‌و‌کار و تولید توسط تولیدکنندگان قرار داشته است. اقداماتی همچون طرح تامین مالی زنجیره تولید نه تنها کمک‌کننده و تسهیل‌کننده است، بلکه اساس ارتباط تولیدکنندگان و شبکه بانکی را منتظم‌تر می‌کند، علاوه بر این صف و تقاضاهای صوری و کاذب را نیز از بین می‌برد.

خاندوزی با بیان اینکه انتظار داریم شبکه بانکی دولتی در این زمینه پیشگام باشد، اضافه ‌کرد: تکمیل زنجیره تامین مالی تولید، توسعه دامنه فعالیت زنجیره در رشته فعالیت‌های صنعتی و تکمیل شبکه بانکی پشتیبان، سه گامی است که در مرحله آزمایشی طرح باید رصد و پیگیری و سال آینده به صورت کامل مستقر شود.

طرح تامین مالی زنجیره‌ای و کاهش فشار بر سیستم بانکی

رییس کل بانک مرکزی نیز گفت: با اجرایی شدن طرح تامین مالی زنجیره تولید نیاز به نقدینگی واحد‌ها کمتر می‌شود و در نتیجه آن فشار بر سیستم بانکی کاهش خواهد یافت و شاهد بهبود ترازنامه بانک‌ها خواهیم بود.

علی صالح‌آبادی با بیان اینکه تامین مالی زنجیر‌ه‌ای، یک نظارت شفاف و تاثیرپذیر است اظهار کرد: نتیجه اجرای این روش تامین مالی، مصرف اعتبارات و هدایت و نظارت اعتبارات است. شروع این کار به صورت آزمایشی با چند بانک که زیرساخت‌های این روش تامین مالی را دارند، انجام می‌شود و دستورالعمل زنجیره تامین و برات الکترونیک به تمام بانک‌ها ابلاغ شده است.

وی با بیان اینکه موضوع تامین مالی زنجیره‌ای تولید یکی از موضوعات مهم بخش اقتصاد کشور است، گفت: فرض کنید یک شرکت خودروساز برای تولید خودرو سفارش به قطعه‌ساز می‌دهد، قطعه‌ساز برای تامین این سفارش باید فولاد تهیه کند و بخش فولاد کشور هم برای تامین این مواد باید به سنگ‌آهن مراجعه کند و این زنجیره تولید خودرو است. در جریان تامین مالی زنجیره‌ای، بانک‌ها به جای پول به شرکت خودروساز، برات الکترونیک ارائه می‌دهند و خودروساز این برات را در اختیار قطعه‌ساز می‌گذارد و قطعه‌ساز این اوراق را به فولادی‌ها و بخش فولاد هم این اوراق را به شرکت سنگ‌آهن ارائه می‌دهد. در نهایت شرکت سنگ‌آهن می‌تواند این اوراق را در بازار تنزیل کند یا اینکه تا سررسید آن منتظر بماند.

وی ادامه داد: این نوع تامین مالی زنجیره‌ای چند مزیت دارد که مهم‌ترین آن، کاهش نیاز به نقدینگی است. با این روش تامین مالی، نیاز به نقدینگی بنگاه‌ها نسبت به وضع موجود کمتر و در واقع نیاز به نقدینگی‌خواهی مشتریان از بانک‌ها کاهش پیدا می‌کند و این موجب بهبود ترازنامه بانکی خواهد شد.

صالح‌آبادی با بیان اینکه یکی از سیاست‌های مهم در اجرای این روش از تامین مالی، ارائه تسهیلات به بنگاه‌های مولد است، گفت: در این ساز‌و‌کار به جای اینکه منابع بانکی به سمت بخش‌های غیرمولد و سفته‌بازانه برود، اعتبار به سمت بخش تولید هدایت می‌شود. از این طریق، نظارت بر مصرف تسهیلات به خوبی انجام می‌شود و این روش، یک فاکتور کاملا واقعی برای نظارت محسوب می‌شود.

رییس کل بانک مرکزی با بیان اینکه تامین مالی زنجیر‌ه‌ای، یک نظارت شفاف و تاثیرپذیر است خاطرنشان کرد: نتیجه اجرای این روش تامین مالی، مصرف اعتبارات و هدایت و نظارت اعتبارات است. شروع این کار به صورت آزمایشی با چند بانک که زیرساخت‌های این روش تامین مالی را دارند، انجام می‌شود و دستورالعمل زنجیره تامین و برات الکترونیک به تمام بانک‌ها ابلاغ شده است.

صالح‌آبادی ادامه داد: بخش‌های فلزات، ساختمان، خودرو، لوازم خانگی، ماشین‌آلات و تجهیزات در مرحله اول در این روش تامین مالی زنجیره‌ای حضور دارند اما این روش تامین مالی قابل تامین به سایر بخش‌ها و اخیرا مذاکرات با وزارت جهاد کشاورزی برای تامین مالی از این طریق را آغاز کرده‌ایم. البته باید توجه داشته باشیم که این اقدام بدون توجیه شرکت‌ها امکان‌پذیر نیست.

کار مشترک حاصل هماهنگی تیم اقتصادی است

وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز گفت: شاهد یک کار مشترک و هماهنگ هستیم و این مثالی مناسب و عینی برای هماهنگی تیم اقتصادی است.

سیدرضا فاطمی‌امین اظهار کرد: از حدود ۱۰ سال پیش ایده تامین مالی زنجیره‌ای در دنیا مطرح شده و در سال‌های اخیر رونق گرفته است. این ایده به کاهش هزینه‌های مالی کمک‌، از انحراف منابع جلوگیری و دسترسی واحدهای تولیدی به سرمایه در گردش را بهبود می‌دهد.

وی با بیان اینکه برآورد می‌شود با اجرای این طرح منابع موجود تا حداقل ۳۰ درصد بهتر استفاده شود، تصریح کرد: در حال حاضر تولید‌کنندگان کالای نهایی و مواد اولیه برای دریافت تسهیلات به بانک مراجعه می‌کنند. این باعث می‌شود برای مثال ۲۰۰ میلیون تومان تقاضا به بانک مراجعه شود، اما در واقع با کمتر از این مبلغ امکان تامین مالی وجود دارد.

به گفته این مقام مسوول تامین مالی زنجیره‌ای که از امروز شروع خواهد شد نویدبخش برطرف شدن بسیاری از مسائل و مشکلات بخش تامین مالی است. البته حدود دو ماه آینده پایلوت این برنامه احتمالا تا سال آینده به طور کامل اجرا می‌شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه هم بانک‌ها و هم واحدهای تولیدی از این تفاهمنامه منتفع می‌شوند، گفت: با این تفاهمنامه تسهیلات به صورت مطمئن داده می‌شود، بازگشت‌پذیری منابع برای بانک‌ها آسان‌تر و فاکتورهای صوری حذف خواهد شد و همچنین بازرگانان و تولید‌کنندگان با سهولت به منابع مالی دسترسی می‌یابند.

فاطمی‌امین با بیان اینکه این موضوع به صورت پایلوت با هفت بانک شروع می‌شود، اضافه کرد: امیدواریم سال آینده بسیاری از مشکلات در حوزه تامین سرمایه در گردش را با این تفاهمنامه نداشته باشیم.

وی همچنین تامین مالی زنجیره‌ای را رویکردی دانست که ۱۰ سال گذشته دنیا به سمت آن رفته است و ادامه داد: بانک‌های کشورمان و بانک مرکزی نیز به سمت این موضوع رفته‌اند و تفاهمنامه زنجیره‌ای نمونه‌ای از کار مشترک و هماهنگ است.

تحول بزرگ در هدایت اعتباری تولید محقق می‌شود

عضو تشخیص مصلحت نظام نیز با اشاره به اینکه امروز روز بزرگی در تحول و جهت‌گیری هدایت اعتباری در تولید است گفت: مدت‌ها بانک‌ها درگیر این مساله بودند که خوشبختانه با تلاش‌های بانک مرکزی و ایجاد اداره تامین مالی زنجیره تولید گام‌های اولیه و اساسی در این زمینه برداشته شد.

علی آقامحمدی در خصوص تک‌نرخی شدن ارز گفت: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بودجه سال آینده، تک‌نرخی شدن ارز است که به توسعه صادرات کشور کمک می‌کند و طبق لایحه بودجه سال آینده، ملاحظات عجیب و غریب در مباحث ارزی برداشته می‌شود و ایران می‌تواند کانون و قطب (هاب) تجاری منطقه شود.

وی ابراز امیدواری کرد منابع سرگردان به نام تولید نداشته باشیم و منابع به سمت تولید هدایت شود و به دریافت وام به سبک گرفتن پول خاتمه دهیم.

آقامحمدی گفت: این موضوع به حوزه ارزی نیز باید تعمیم یابد، به عنوان نمونه شرکت‌های صنایع غذای کنسرسیومی برای صادرات تشکیل داده‌اند، بازار‌های جهانی را بین خودشان تقسیم کرده و به صورت مشترک به کشت فرامرزی روی آورده‌اند که درآمد‌های ارزی آنها نیز باید نظام‌مند شود.

وی بر اهمیت بورس در این حوزه نیز تاکید کرد و ادامه‌ داد: باید در روند این عملیات بتوانیم بورس را تقویت کنیم و اتفاقا بسیاری از مشکلات شرکت‌های بورسی در همین حوزه است و از این پس باید به شرکت‌های بورسی تسهیلات داده شود.

آقامحمدی افزود: بسیاری از مشکلات بانک‌ها به این دلیل است که در بخش تامین مالی شرکت‌ها، زمینی را به عنوان وثیقه در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهند و در واقع زمین سوخته‌ای را با قیمت بالا به بانک می‌فروشند. باید شرکت‌های بورسی در جریان تامین مالی زنجیره‌ای قرار بگیرند تا سهام وثیق باشد و از این طریق فقط به شرکت‌های بورسی تسهیلات داده می‌شود و بخشی از مشکلات این شرکت‌ها برطرف خواهد شد.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدن
شناسه : 238749
لینک کوتاه :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا