فاز جدید رقابت‌های چین و ایالات متحده کی و چگونه
پروفسور مجتبی صدریا * دو روز پیش تلفنم زنگ خورد و صدایی که سال‌ها بود نشنیده بودم با محبت و تحکم گفت: ” آقای دکتر شما ایران هستید؟”
با کمی تعجب پاسخ دادم: کم کم یازده سال می‌شود.
او گفت:” یازده سال ایران هستید و سراغی از ما نمیگیرید؟”
گفتم: عذر خواهی میکنم به جا نیاوردم.
اسمشان را که گفت یک جریان سریع پروسسینگ خاطرات روابطم با این دیپلمات ارشد دفتر مطالعات سیاسی دفتر وزارت امورخارجه شکل گرفت
از جمله خاطراتم خصوصیت این مرد بزرگوار این بود که در ملاقات‌هایمان چه وقتی که از ژاپن به تهران می‌آمدم و یا ایشان به توکیو می‌آمد خوب به خاطر داشتم که بیشترین نُت‌ها را ایشان از صحبت‌هایم می‌نوشت.
بعد از سلام و علیکی صمیمی به این سوال من که سیاست دنیا در چه حالی است دوست من از پشت تلفن با خنده‌ای که حالا برایم آشنا بود مثل همیشه بدون هیچ درنگی تحلیل جالب زیر را با من در میان گذاشت:
“یکی از پر ابهام‌ترین روابط بین‌المللی تعادل پایدار است .
متغیرهایی که در هر طرف معادله‌ی تعادل پایدار کنش می‌کنند اجبارا هر تعادل پایداری را به سمت تعادل ناپایدار جدیدی سوق می‌دهند.
ظاهرا به دنبال دور اول درگیری‌های تجاری بین چین و ایالات متحده این دو به سمت تعادلی حرکت کرده‌اند ولی تنها در ظاهر
ولی واقعیت این است که در پس متغیرهای تعادلی گذرا بین این دو کشور داده‌هایی عمیق و اساسی روابطشان را به سوی ناپایداری فزاینده سوق می‌دهد هسته اصلی مساله به نظر می‌آید مازاد درآمد بازرگانی عظیم چین و کسر موازنه بازرگانی برای ایالات متحده در سی سال گذشته است ظاهرا چین به فعالترین شکل مازاد درآمد بازرگانی‌اش را در نوسازی صنایع کلیدی‌اش من‌جمله آی تی به کار می‌برد امری که چین را نه تنها به رقیب بازرگانی اصلی ایالات متحده تبدیل کرده است بلکه سیاست گذاران واشنگتن معتقد هستند در رقابت‌های صنعتی چند دهه آینده نیز اجبارا بازنده خواهند بود چون آن میزان نقدینه‌ای که چین در اختیار دارد تا صنایع خود را به شکل آینده نگری باسازی کند نه در اختیار دولت ایالات متحده و نه صنایع آن کشور قرار ندارد
بنابراین تعادل ناشی از فاز یک آتش بس بین واشنگتن و پکن در خود هسته‌ی جدی کارزارهای چریکی آینده نزدیک بین دو کشور را در بر دارد، می‌گویم چریکی چون شاید نه چین توانایی چالش نظامی در برابر آمریکا را امروز دارد و نه ایالات متحده توانایی مالی یک مصاف عمومی با چین را دارد پس ظاهرا آینده نزدیک، سرنوشت ساز این دو نخواهد بود و سوالی که مطرح می‌گردد این است که برای کشور و اقتصادی با خصوصیات ما در این رقابت‌های بزرگ بین ابرقدرت‌های جدید چه استراتژی‌هایی می‌توانند برنده باشند؟”
بعید به نظر نمی‌رسد که مشغولیت آقای ترامپ برای به کار بردن بیشترین کارت‌های برنده برای انتخاب مجددش به مقام ریاست جمهوری و هوشیاری سیاست مداران چینی برای قرار نگرفتن در موضع ضعیف در رابطه‌شان با ایالات متحده بعد از نوامبر سال جاری تاثیر مستقیمی بر آتش بس کنونی داشته است.
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :
