شمشیر دو لبه استیضاح
مهدی مطهرنیا* ترامپ یک رییس‌جمهور موفق بوده است. او با وجود اینکه به عنوان یک رییس‌جمهور غیرمحبوب قدرت را در ایالات متحده در دست گرفت، اکنون به عنوان یک رییس‌جمهور محبوب در سومین سال دور اول ریاست‌جمهوری خود به سر می‌برد. او توانسته نرخ بیکاری در ۱۰۰ سال گذشته را در ایالات متحده به پایین‌ترین حد برساند، بار دیگر رشد و توسعه اقتصادی آمریکا را شکوفا سازد و همچنین قیمت‌ها را تا حدودی کنترل کند.
کارکرد اقتصاد در سه شاخه تثبیت قیمت‌ها، بالا بردن میزان اشتغال و همچنین توسعه و رشد اقتصادی در نظام‌های گوناگون اقتصادی اعم از چپ تا راست متکی است بنابراین باید بر این نکته توجه داشت که با این وضعیت می‌توان گفت رییس‌جمهور آمریکا از این جهت یک رییس‌جمهور موفق بوده است، بنابراین اکنون رییس‌جمهور آمریکا در مظان اتهام موجود حزب رقیب قرار می‌گیرد و تحت عنوان استیضاح، او در مجلس نمایندگان آمریکا تحت فشار حزب دموکراتی است که مجلس نمایندگان آمریکا را در دست دارد نه سنای آمریکا.
اینجاست که استیضاح ترامپ به یک شمشیر دو لبه تبدیل می‌شود؛ از یک‌سو این شمشیر در دستان دموکرات‌هاست و تلاش دارند با آن بر گردن ترامپ ضربه وارد کنند و از سوی دیگر دستان دموکرات‌ها آنقدر پرقدرت و سریع نیست که بتواند تا قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ این استیضاح را عملیاتی کند و از این جهت این شمشیر می‌تواند به یک وضعیت معکوس تبدیل و به صورت فرصتی برای ترامپ در آینده نه‌چندان دور بدل شود.
در این راستا باید به قانون اساسی ایالات متحده توجه کرد. در قانون اساسی آمریکا، استیضاح باید از چندین مرحله بگذرد، نخست استیضاح باید در صحن عمومی جامعه مطرح شود، به کنگره ارسال شود، کنگره آن را مورد بررسی قرار داده و پس از تایید به صحن عمومی مجلس نمایندگان ببرد و با تایید اکثریت ساده مجلس نمایندگان آمریکا، این استیضاح برای بررسی به کمیسیون‌های مربوطه در سنا فرستاده می‌شود و پس از تایید کمیسیون‌ها در صحن عمومی مجلس سنا باید اکثریت پیچیده یا مطلق نمایندگان سنا را به‌دست آورد تا استیضاح بتوند موفق باشد.
با توجه به ریخت‌شناسی سنای آمریکا که در آن جمهوریخواهان اکثریت را دارند و حتی دو نفر از نمایندگان دموکرات در مقدمات استیضاح ترامپ، آن را مورد قبول قرار نداده و اساسا قبول نداشته‌اند، این نکته معناداری است که با توجه به این شرایط، استیضاح یک حرکت ابتر از منظر حقوقی در باب برکناری ترامپ پیش‌بینی می‌شود.
به این ترتیب باید گفت ترامپ اگرچه با یک فشار انتخاباتی ناشی از مطرح شدن این استیضاح در کمپین خود روبه‌رو است اما چندان نگران این مطلب نیست ولی اینکه آیا به واسطه این معنا، ترامپ اکنون حاضر می‌شود که در ارتباط با فعالیت‌های اقتصادی بین واشنگتن و پکن وارد دادن امتیاز شود. باید گفت که این امکان وجود دارد چراکه او در پی ایجاد فضایی است که بتواند در آستانه انتخابات زمینه‌های مثبت بیشتری را در افکار عمومی در جهت کارکردهایش فراهم کند اما اینکه بگوییم با طرح ارتباط میان پکن و واشنگتن در پی آن است که از استیضاح خود جلوگیری کند، این چندان به واقعیت‌های موجود نزدیک نیست.
* کارشناس مسائل بین‌الملل
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :
