رایزنی در وقت اضافه
به گزارش جهان صنعت نیوز: این‌طور که معلوم است رایزنی‌ها انجام شده به کار آمده و سبب شد که طرف غربی در دقیقه ۹۰ از صدور قطعنامه علیه ایران منصرف شود. این اما به معنی پایان بازی نیست و بدون شک این رایزنی‌ها که با توجه به مصوبه اخیر مجلس ایران هم اکنون هم در وقت اضافه صورت می‌گیرد، ادامه خواهد داشت.
انصراف اروپا
آلمان، انگلیس و فرانسه که تا دیروز عزم خود را جزم کرده بودند در همراهی با آمریکا وضعیت را برای ایران پیچیده‌تر کرده و کار را احتمالا به شورای امنیت برسانند، تغییر رویه داده و در بیانیه مشترکی مدعی پایبندی کامل خود به برجام شدند.
آنها ضمن ابراز نگرانی از آنچه «نقض تعهدات هسته‌ای» ایران می‌خوانند، اظهار داشتند که توقف اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران باعث می‌شود که جامعه بین‌المللی «سخت‌تر بتواند مطمئن شود که فعالیت‌های ایران کاملا صلح‌آمیز باقی خواهد ماند.»
در این بیانیه ذکر شده است که برخی «اقدامات [جبرانی] ایران پیامدهای غیرقابل بازگشتی برای توانایی‌های هسته‌ای ایران خواهند داشت». سه کشور اروپایی با تاکید بر اینکه لغو پروتکل الحاقی توسط ایران منجر به محدود شدن دسترسی‌های آژانس و حتی ناتوانی آژانس اتمی در راستی‌آزمایی برنامه‌های هسته‌ای ایران خواهد شد، از حصول تفاهم فنی موقت میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی استقبال کردند.
تروئیکای اروپایی در ادامه خواستار همکاری کامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شدند. آلمان، انگلیس و فرانسه با اشاره به اینکه طرح خود برای ارائه قطعنامه علیه ایران در جلسه شورای حکام را متوقف کرده‌اند، نسبت به اینکه ایران در این زمان وارد گفت‌وگوهای اساسی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شود، ابراز امیدواری کردند.
گفتنی است که کشورهای اروپایی در همین بیانیه بر آن خوش‌خیالی که پیش‌تر شبکه الجزیره با خبر پس گرفته شدن پیش‌نویس قطعنامه توسط تروئیکای اروپا ایجاد کرده بود پایان دادند. سه کشور اروپایی در این بیانیه با تاکید بر اینکه از نزدیک تحولات را زیرنظر خواهند داشت، ادعا کردند که حق درخواست برای تشکیل جلسه فوق‌العاده شورای حکام در صورت عدم حصول پیشرفت کافی را برای خود محفوظ نگه خواهند داشت.
سه کشور اروپایی همچنین از ایران خواستند که بدون هیچ‌گونه پیش‌شرطی پیشنهاد هماهنگ‌کننده برجام در خصوص برگزاری جلسه غیررسمی میان طرفین توافق هسته‌ای و ایالات متحده را قبول کند.
استقبال تهران
این رویکرد کشورهای اروپایی با استقبال مقامات ایرانی همراه شد. سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در این باره گفت: با تلاش‌های فشرده دیپلماتیک در تهران، وین و پایتخت‌های همه اعضای شورای حکام و به ویژه سه کشور اروپایی و همچنین همراهی چین و روسیه، طرح قطعنامه منتفی شد.
وی اضافه کرد: تحول امروز می‌تواند مسیر دیپلماسی را که ایران و آژانس باز کرده‌اند، حفظ کند و زمینه را برای اجرای کامل تعهدات از سوی تمامی طرف‌های برجامی فراهم آورد.
وی تاکید کرد: ایران امیدوار است، طرف‌های مشارکت‌کننده در برجام بتوانند با استفاده از این فرصت و با همکاری جدی، اجرای کامل برجام از سوی همه را تضمین کنند.
کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم کشورمان در سازمان‌هالی بین‌المللی نیز ضمن استقبال به تشریح این تغییر رویه اروپا پرداخت و گفت: با آغاز تلاش سه کشور اروپایی با حمایت آمریکا جهت ارائه قطعنامه‌ای علیه ایران در شورای حکام، اقدامات مختلفی در دستورکار قرار گرفت. در تمام رایزنی‌ها، پیام‌ها و مکاتبات، به صراحت گفته شد که تصویب قطعنامه را اقدامی مخرب بر سر راه روابط و همکاری‌های ایران و آژانس می‌بینیم که از جمله، موجب توقف تفاهم مشترک اخیر ایران و آژانس نیز خواهد شد.
نماینده دائم کشورمان در سازمان ملل در مورد دلائل توقف پیگیری قطعنامه گفت که این اقدام می‌تواند چندین دلیل مهم داشته باشد: اول، عدم تمایل اعضای شورای حکام به قطعنامه و مغایر دانستن آن با شرایط و فرصت‌های موجود؛ دوم، نگرانی سه کشور از چگونگی واکنش ایران به تصویب قطعنامه؛ سوم، عدم توجیه فنی قطعنامه با وجود اظهار مدیرکل در خصوص تداوم کار با ایران و ضرورت حمایت از این مسیر؛ چهارم، نگرانی از تحمل بار انتقاد شدید تخریب فضای همکاری و فرصت‌های موجود در اثر قطعنامه.
غریب آبادی ادامه داد: در هر صورت، جمهوری اسلامی ایران از تدبیر و هشیاری اعضای شورای حکام و مدیرکل آژانس در جهت جلوگیری از ایجاد یک تنش غیرضروری استقبال می‌کند.
واکنش آمریکا
قابل توجه‌ترین بخش از تحولات اخیر اما واکنش آمریکایی‌ها بود. هیات آمریکا در جلسه شورای حکام روز پنجشنبه در بیانیه‌ای اظهار کرد: «در حال حاضر فرصت دیگری توسط مدیرکل آژانس داده شده تا ایران همکاری‌های لازم را پیش از جلسه آتی شورای حکام ارائه دهد.» در ادامه بیانیه آمده است: «ایالات متحده همانند دیگر طرفین دیدگاه‌های خود در خصوص گام‌های آتی شورای حکام را مطابق با اینکه آیا ایران از فرصت پیش‌رویش برای ارائه پاسخ معتبر به نگرانی‌های آژانس اتمی استفاده خواهد کرد یا نه می‌سنجد.»
همچنین ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به عقب‌نشینی آلمان، فرانسه و انگلیس از پیگیری پیش‌نویس قطعنامه‌ای که به دنبال تصویب آن علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بودند، گفت: تروئیکای اروپا با حمایت کامل آمریکا به این نتیجه رسیدند که بهترین راه حمایت از روند فعالیت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خودداری از پیشبرد پیش‌نویس آن قطعنامه بود.
پرایس گفت که آمریکا از نتیجه جلسه شورای حکام «رضایت دارد» و افزود: ما با تمایلی زیاد به خواست ایران برای همکاری به نحوی که منجر به پیشرفتی معتبر و عینی شود، امیدوار خواهیم بود.
پرایس همچنین درباره روابط کشورش با ایران بیان کرد: ما به وضوح گفته ایم که آماده مشارکت در گفتمانی سازنده هستیم. این پیشنهادی است که روی میز بوده است.
اظهارات پرایس در حالی بیان شد که خبرگزاری رویترز پیش تر گزارش داده بود که تروئیکای اروپا در حمایت از طرح آمریکا علیه ایران، پیش‌نویس یک قطعنامه را به شورای حکام آژانس ارائه داده است!
تاکید روسیه
به هرحال اروپا در نتیجه رایزنی‌های انجام شده در روزهای اخیر از موضع خود عقب نشست و آمریکا نیز نه‌تنها مخالفت نکرد بلکه ابراز رضایت کرد. نظر سایر طرف‌های برجامی نیز همان‌طور که انتظار می‌رفت مثبت بود. شاهد آنکه میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی خواستار به کار بستن حداکثر دیپلماسی برای حل‌و‌فصل مسائل پیرامون توافق هسته‌ای ایران شد.
صفحه توئیتر هیات روسیه در وین به نقل از وی نوشت: مسائل باقی مانده پادمانی باید با همکاری تنگاتنگ ایران و آژانس شفاف‌سازی شوند. دلگرم‌کننده است که مدیرکل آژانس طی سفر ۲۰ تا ۲۱ فوریه اش به ایران، درباره تلاش‌های فعالانه و متمرکز برای غلبه بر این وضعیت اعلام آمادگی کرده است. ما از عملکرد حرفه‌ای مدیرکل استقبال می‌کنیم. خوشحالیم در پرداختن به مسائل ایران از گسترش خارج از کنترل تنش‌ها که می‌توانست به بحرانی بین‌المللی تبدیل شود، خودداری کردیم. از همکارانمان در شورای حکام می‌خواهیم که مسیر دیپلماسی را انتخاب کنند. باید حداکثر دیپلماسی را برای بازگشت کامل به اجرای برجام به کار گرفت. موضوع فقط لغو تحریم‌های ضدایرانی نیست بلکه بازگشت به راستی آزمایی و نظارت کامل تحت توافق ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است که شامل پروتکل الحاقی است.
ادعای رویترز
در همین حال که رایزنی‌های انجام شده اوضاع را به نفع ایران تغییر داده و شر قطعنامه جدید را کم کرده بود، خبرگزاری رویترز مدعی شد که « ایران نشانه‌های دلگرم‌کننده در خصوص تداوم دیپلماسی هسته‌ای نشان داده است». این خبرگزاری به نقل از یک منبع دیپلماتیک فرانسوی ادعا کرد که ایران در روزهای اخیر نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای را در خصوص آغاز گفت‌وگوهای غیررسمی نشان داده است.
لازم به یادآوری است که ایران در روزهای گذشته پیشنهاد جوزپ بورل برای انجام گفت‌وگوهای غیررسمی را رسما رد کرده بود. حتی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان روز پنجشنبه طی توئیتی تاکید کرد که طرفین برجام نمی‌توانند مجددا بر سر توافق هسته‌ای به مذاکره بپردازند. وی نوشت: برجام قابل مذاکره مجدد نیست. ختم کلام. اگر ۲۰۲۱، ۲۰۱۵ نیست، ۱۹۴۵ نیز نیست. پس بیایید منشور سازمان ملل را تغییر داده و حق وتو – که اکثرا آمریکا از آن سوءاستفاده کرده- را حذف کنیم.
ظریف در ادامه تاکید کرد: بیایید از ژست گرفتن دست بکشیم و کاری که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ انجام دادیم- و اجرای برجام- که هردوی‌مان آن را امضا کرده‌ایم- را آغاز کنیم.
با این حال رویترز به نقل از منبع فرانسوی خود تصریح می‌کند که هدف این است که همگی را تا پیش از آغاز نوروز به پای میز [مذاکره] بیاورند.
این منبع همچنین اعلام کرد که فرانسه، آلمان و انگلیس تصویب قطعنامه در خصوص ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متوقف کنند تا فرصتی برای دیپلماسی مهیا شود و به چشم‌انداز نشست هسته‌ای غیررسمی لطمه‌ای وارد نشود.
سفر مجدد گروسی
درستی یا نادرستی ادعای رویترز و انجام شدن یا نشدن مذاکرات غیررسمی در اسفند به زودی مشخص خواهد شد. در این مرحله اما یک چیز قطعی است و آن هم سفر مجدد رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران است که گفته شده قرار است در اوایل ماه آوریل انجام شود.
به گزارش اسپوتنیک، وی در نشست خبری گفت: ما روند تجزیه و تحلیل هدفمند اوضاع را با نشست فنی که اوایل ماه آوریل در ایران برگزار خواهد شد، آغاز خواهیم کرد؛ جلسه‌ای که امیدوارم نشست‌های فنی و سیاسی دیگر در پی داشته باشد. لازم است فرآیند را آغاز کنیم.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز امیدواری کرد که بررسی مسائل حل نشده از حدود «نامه نگاری و پیام» فراتر برود و طرفین به درک و تفاهم برسند.
رافائل گروسی همچنین در خصوص اینکه روابط ایران و آژانس صرفا فنی است، تاکید کرد: ما کانال‌های فنی را باز می‌کنیم. این چیزی است که می‌توانیم انجام دهیم. ما در سطوح سیاسی نیستیم بلکه راه‌حل‌های فنی ارائه می‌دهیم.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
