راستی‌آزمایی و شجاعت بخش خصوصی
محمدصادق جنان‌صفت * با توجه به اینکه در روزهای پس از سخنان رییس‌جمهور، از سوی اعضای ارشد اتاق بازرگانی ایران و تهران و اتاق‌های دیگر پاسخ متقاعدکننده‌ای به این لحن رییس‌جمهور داده نشده به نظر می‌رسد بخش خصوصی انگار قبول دارد که ارزها برنگشته است. این در حالی است که اعضای ارشد اتاق و صادرکنندگان در نشست‌های شورای گفت‌وگو و کمیسیون‌ها بارها گفته‌اند که صادرکنندگان اصیل ارز را برگردانده‌اند و کسانی که ارزها را برنگردانده‌اند کسانی هستند که در همین دو، سه سال اخیر صادرکننده شده‌اند.
با توجه به اینکه پاسخ ندادن به رییس دولت به طور رسمی از سوی تشکل‌ها و به ویژه اتاق ایران به معنای قبول داوری‌هاست به نظر می‌رسد چند جور راستی‌آزمایی باید صورت گیرد؛ یک راستی‌آزمایی این است که آیا رقم ۲۷ میلیارد دلار ارز برگشت داده نشده درست است یا اینکه به دلیل بزرگنمایی‌های صورت گرفته از سوی گمرک به این عدد رسیده است. راستی‌آزمایی دوم و تفکیک بسیار بااهمیت این است که معلوم شود صادرکنندگان کدام کالاها و با کدام ماهیت حقوقی ارزها را برنگردانده‌اند. آیا به طور مثال صادرکنندگان خشکبار و کالاهای سنتی‌اند یا صادرکننده پتروشیمی و فولاد و میعانات گازی و سهم هر گروه چقدر است.
شاید این تفکیک بتواند برخی از گره‌ها را باز کند. نکته بعدی این است که صادرکنندگان و به ویژه نهادهای اتاق با صراحت به دولت اعلام کنند با قیمت‌های نیمایی و با قیمت‌های دولت‌ساخته حاضر نیستند ارز خود را برگردانند و باید نرخ ارز آزاد شود. این معنی ندارد در حالی که نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد تفاوت معنادار دارند ارزها به قیمتی که دولت می‌خواهد عرضه شود. آیا دولت حاضر است کالاهای خود را ارزان‌تر از قیمت بازار بفروشد؟ صادرکنندگان و نهادهای مرتبط با صادرات باید در این وضعیت که توپ افزایش نرخ ارز در بازار ایران به زمین آنها انداخته شده همه واقعیت‌ها را بگویند و اگر صادرکننده‌ای هست که تخلف کرده یا می‌گوید حاضر نیست ارز خود را ارزان عرضه کند نیز با صراحت اعلام کند. علاوه بر این اگر تنگنای جدی در اخذ قیمت کالاهای صادراتی از خریداران به دلیل تحریم‌ها وجود دارد آن را نیز بازگو کند. حیثیت و اعتبار امروز و فردای بخش خصوصی ایران به شجاعت و درست‌گویی امروز درباره سخنان رییس دولت بستگی دارد. در صورتی که هر کدام از دو طرف یعنی دولت و صادرکنندگان قصور و اشتباه دارند باید آشکار شود.
لینک کوتاه :
