بررسی چرایی بازگشت بازار سرمایه به مدار کاهشی

به گزارش جهان صنعت نیوز:  پس از ممنوعیت معاملات الگوریتمی که بیشتر برای سرمایه‌گذاران کلان بازار سهام کاربرد داشت، نوسانگیری هم ممنوع اعلام شد. در همین حال یکشنبه شب نیز رییس هیات عامل صندوق تثبیت بازار سرمایه از تنظیم پیش‌نویس قرارداد این صندوق با صندوق توسعه ملی برای آغاز تزریق یک درصد از منابع ریالی وعده داده شده به بازار سرمایه خبر داده بود. اما بازار سهام بی‌اعتنا به این خبرهای مثبت روند کاهشی پرشتابی را آغاز کرد تا در آستانه سقوط به کانال ۴/۱ میلیونی قرار گیرد. تحلیلگران بازار سرمایه بر این باورند که با توجه به افزایش روزانه نرخ دلار و ایستادن روی پله ۳۰ هزار تومانی، تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها و انتشار اطلاعات جدید آنها می‌تواند بازار سرمایه را بازگرداند.

بازار سرمایه از اواسط مردادماه روی مدار اصلاح قرار گرفت. اما با پایان شهریور نیز این دوره پایان نیافت و اکنون در آغاز پاییز نیز همچنان در سراشیبی قرار دارد. مجموعه اقتصادی دولت و سازمان بورس در مدت اخیر راهکارهای بسیاری را برای حمایت از بازار سرمایه به کار بسته‌اند تا به ریزش‌ها پایان دهند. عرضه سهام دولتی در بازار سرمایه و افزایش سهم آزاد شناور شرکت‌‌های دولتی، الزام حقوقی‌ها به بازارگردانی و حمایت از سهم‌ها  و همچنین آغاز بازارگردانی اجباری شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه از ۱۵ مهر ماه جاری از جمله این اقدامات است. در همین حال از هفته جاری  سازمان بورس کوشیده است با تنگ‌تر کردن حلقه فعالیت نوسانگیران  و ممنوعیت معاملات الگوریتمی به سهامداران خرد یاری رساند. در این مدت همچنین تزریق منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه که دست‌کم ۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود نیز عموما  از جمله اقدامات مثبت دولت قلمداد شده است. با این حال ابهاماتی که در بازگشایی سهم‌های بزرگی نظیر شستا و پیش از آن پالایشی‌ها وجود داشت، روند بازار را با عقبگرد مواجه کرده است.  افزایش نرخ دلار نیز که انتظار فعالان حرفه‌ای بازار را برای افزایش ارزش سهام صادرات‌محور بالا برده بود به در بسته خورده و نتوانسته جلوی سقوط ارزش سهام را بگیرد. به نظر می‌رسد در حال حاضر زور هیجان و ترس سهامداران بر تمامی متغیرهای بازار سرمایه می‌چربد و همچنان شاخص را به محدوده قرمز هدایت می‌کند.

بازار دچار خلأ اطلاعاتی است

یک کارشناس بازار سرمایه در تحلیل میزان اثرگذاری اقدامات اخیر دولت و سازمان بورس در روند بازار سرمایه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: باید توجه داشت که آیا همه این اقداماتی که مسوولان دولتی و بورسی صورت داده و اعلام می‌کنند، اطلاعات جدید شرکت‌ها را هم دربر داشته تا به مردم اعلام شود؟ خیر! مصطفی صفاری تاکید می‌کند: بازار اکنون دچار خلأ اطلاعات شرکت‌هاست و در انتظار انتشار اطلاعات جدید به سر می‌برد. او می‌افزاید: ما به اطلاعات سودآوری شرکت‌ها احتیاج داریم و این اطلاعات نه تنها باید شش ماه را دربر بگیرد بلکه باید شامل پیش‌بینی سود یک سال آینده همه شرکت‌ها به ویژه شرکت‌های بزرگ بورسی باشد. این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: سازمان باید این شرکت‌ها را موظف کند که با EPS شش ماهه پیش‌بینی سود سال را هم بدهند، آن وقت مطمئنا بازار برمی‌گردد. صفاری با تاکید دوباره بر  خلأ اطلاعاتی بازار اظهار می‌کند:  اقداماتی که مسوولان در حال حاضر در بازار سرمایه انجام می‌دهند هیچ‌کدام ربطی به بازار ندارد؛ به این معنا که این اقدامات بیشتر در حوزه کنترل‌های سازمانی بر بازار است تا معاملات بازار.

اثرگذاری دیرهنگام افزایش نرخ دلار در معاملات

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به افزایش روزافزون نرخ دلار تاکید می‌کند: ارزش تمام شرکت‌ها بر مبنای دارایی‌های آنها از ابتدای امسال بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است. صفاری می‌افزاید: اگر می‌بینید که افزایش نرخ ارز در این بازار هیجانی اثرگذار ظاهر نمی‌شود به دلیل تاخیر اثرگذاری دلار در شرایط کنونی بازار است. در سال ۹۱ هم وقتی به بازار شوک وارد شد در سال ۹۲ اثرگذاری‌ها ظاهر شد و در آن زمان دیگر سهم برای خرید پیدا نمی‌شد. او ادامه می‌دهد: به عبارت دیگر درک نوسان نرخ ارز در بازار کمی برای مردم زمانبر و طولانی است و طبیعی است که وقتی این اثر شفاف شود معاملات روند طبیعی خود را بازمی‌یابد. صفاری در ادامه به انتخابات آمریکا نیز اشاره و تاکید می‌کند: ریسک سیاسی این انتخابات نقش زیادی در عملکرد واقعی بازار نخواهد  داشت و صرفا جنبه روانی دارد و آن هم یک هفته طول می‌کشد، اما از نیمه دوم آبان که اطلاعات هم در بازار شفاف‌تر است به نظر من سهام آماده معامله خواهد بود و بازار باز خواهد گشت.

کنترل معاملات از طریق بازارگردانی اجباری

صفاری همچنین با اشاره به آغاز بازارگردانی اجباری شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه از نیمه مهرماه می‌گوید: الزام شرکت‌ها به بازارگردانی حتما می‌تواند به بازگشت بازار کمک کند؛ زیرا از خصلت‌های مهم بازار سرمایه نقدشوندگی آن است اما به واسطه نبود بازارگردان در این مدت شاهد صفوف فروش سنگین و قفل شدن نمادها بوده‌ایم. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند کاهنده معاملات در بازار سرمایه اظهار می‌کند: در روز گذشته حجم معاملات بازار تنها پنج هزار  میلیارد تومان بود؛ در حالی که این بازار حتی بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان معاملات روزانه را هم به خود دیده است. او تاکید می‌کند: نبود بازارگردان برای سهام یکی از دلایل قفل شدن صفوف فروش بوده است که با این تصمیم چنین مشکلی نیز حل خواهد شد و می‌توان گفت که این الزام یکی از اقدامات بجا و درست در بازار سرمایه بوده است.

اثرپذیری بازار از منابع صندوق توسعه ملی

در حالی که بازار در ماه‌های گذشته به هر خبری به سرعت واکنش نشان می‌داد اما اکنون با نوعی بی‌حسی در بازار نسبت به وفور اخبار اثرگذار مواجه هستیم. این کارشناس بازار سرمایه در تحلیل این روند می‌گوید: در بازارهای مثبت همه بهانه‌ای برای رشد دارند و در بازارهای منفی نیز همه بهانه‌ای برای ریزش پیدا می‌کنند. از همین رو چنین اخباری اگر چه پیش از این آثار خود را به سرعت بر روند بازار نشان می‌داد اما در شرایط کاهشی بازار، نمی‌تواند با آن سرعت اثرگذار ظاهر شود.  صفاری با اشاره به خبر تزریق منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه می‌افزاید: این مصوبه تا به بانک‌ها ابلاغ شود و مسیر خود را طی کند اندکی زمان می‌برد و به همین دلیل اثرگذاری تزریق منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت، با تاخیر بر بازار سرمایه اثر خواهد گذاشت. او ادامه می‌دهد: معمولا پروسه‌های اینچنینی سریعا اتفاق نمی‌افتد اما قطعا بازار نسبت به تزریق این منابع اثرپذیر است.

کوچ سرمایه رخ نمی‌دهد

صفاری همچنین در واکنش به اظهارنظرها درباره احتمال کوچ سرمایه‌های بازار سهام به دیگر بازارها می‌گوید: این اتفاق نخواهد افتاد؛ بازارگردان‌ها  می‌توانند فروش‌های هیجانی را مدیریت کنند. به همین علت الزام بازارگردانان اجرایی می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: کافی است کمی اطلاعات درست از شرکت‌ها به مردم برسد خصوصا در حوزه سودآوری شرکت‌ها تا بازار به روال عادی بازگردد.

حمایت از مردم با ممنوعیت نوسانگیری

این کارشناس بازار سرمایه همچنین با اشاره به ممنوعیت نوسانگیری این اقدام را مثبت ارزیابی و بیان می‌کند: در بازاری مانند بازار ما که اغلب شرکت‌ها سهام شناور پایینی دارند معاملات الگوریتمی و نوسانگیری روزانه اشتباه است. صفاری ادامه می‌دهد: من همان زمانی که داشتند معاملات الگوریتمی را وارد بازار سرمایه می‌کردند  هم گفتم که این اقدام  معضل آینده بازار خواهد بود؛ چراکه در کسری از ثانیه صف‌های فروش یا خرید تشکیل می‌شود و مردم عادی از این صف‌ها جا می‌مانند. او تاکید می‌کند: در بازاری که عمق و حجم زیاد است نوسانگیری یا معاملات الگوریتمی خیلی  مهم و آسیب رسان نیست اما در بازاری که عمق ندارد طبیعی است که هم انگیزه فروش را بیشتر می‌کند و هم انگیزه خرید را. او همچنین در تحلیل رفتار منفی بازار در دو روز گذشته و پس از اجرای ممنوعیت نوسانگیری تصریح می‌کند: بازار باید به این قانون جدید عادت کند؛ کافی است ۱۰ روز بگذرد بازار به نحوه جدید معاملات عادت می‌کند. او همچنین تاکید می‌کند: اما به هر روی به نظر من تا اطلاعات جدید شرکت‌ها منتشر نشود بازار در همین شرایط خوف و رجا باقی می‌ماند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه