بازار ارز در انتظار سرنوشت برجام

جمشید عدالتیان‌شهریاری*بدیهی است تصمیم اخیر سه کشور اروپایی برای به راه انداختن «مکانیسم ماشه در برجام» می‌تواند جو روانی بازار را در هم بریزد و احتمال افزایش قیمت ارز در روزهای آتی را تقویت کند. در عین حال دولت بر اساس واقعیت‌های بازار و تقاضای اندک جامعه، بر حفظ قیمت‌ها در نرخ کنونی اصرار می‌ورزد.

بدیهی است اگر بر اساس تقاضای جامعه در بازار ارز نرخ‌گذاری کنیم، بازار ارز نرخ‌های کنونی خود را حفظ می‌کند. اما اگر بر اساس جریانات سیاسی و به ویژه تصمیم کشورهای اروپایی برای خروج از برجام به پیش‌بینی روند قیمت‌ها بپردازیم، احتمال جهش بالای قیمتی در بازار ارز قطعی است.

در عین حال آنچه مسلم است، پذیرفتن نوسانات اندک قیمت ارز از سوی سیاستگذار است. در حالی که نوسانات قیمت ارز در دیگر کشورها یک هزارم است، این نوسانات در ایران اما به پنج درصد در روز می‌رسد. عادی قلمداد کردن نوسانات پنج درصدی قیمت ارز به ابزاری مهم برای سودآوری در بازار ارز تبدیل شده است.

فردی را در نظر بگیرید که یک میلیون دلار سرمایه در دست دارد. اگر نرخ دلار را ۱۲ هزار تومان در نظر بگیریم، تکانه‌های ارزی بازار و افزایش هزار تومانی قیمت دلار سودی معادل یک میلیارد تومان نصیب وی می‌کند. افزایش سقف خرید و فروش نقدی ارز نیز می‌تواند سودآوری سوداگران بازار را افزایش دهد.

به این ترتیب سوداگران ارزی بازار که سرمایه‌های هنگفتی در دست دارند به راحتی می‌توانند از نوسانات بازار ارز در شرایط کنونی بهره‌مند شوند و سودهای بالایی را نصیب خود کنند. 

به این ترتیب یکی از پیش‌شرط‌های حفظ ثبات ارزی بازار، کاهش نوسانات مقطعی است.

در مجموع باید گفت که بازار ارز در انتظار برای تصمیم سه کشور اروپایی و مکانیسم ماشه در برجام به سر می‌برد. این تصمیم اگر به خروج این کشورها از برجام منجر شود می‌تواند به جهش‌های قیمتی بالایی در بازار بینجامد.

* اقتصاددان