استخوان در گلوی کرملین
به گزارش جهان صنعت نیوز: الکسی ناوالنی سرشناس‌ترین مخالف ولادیمیر پوتین که قصد داشت بار دیگر علیه تزار روس در انتخابات محلی دومای این کشور کارزار انتخاباتی‌اش را راه‌اندازی کند، پنج ماه پیش مسموم شده و در اغما به سر می‌برد. نام این وبلاگ‌نویس با تحقیقات درباره فساد در روسیه بر سر زبان‌ها افتاد.
او اسنادی را در ارتباط با نخست‌وزیر وقت و دیمیتری مدودف رییس‌جمهوری سابق روسیه منتشر کرد که باعث شدت گرفتن دشمنی‌ها علیه او شد. اگرچه ناوالنی سخنان بعضا ناسیونالیستی را مطرح می‌کند اما در ۱۰ سال گذشته به شخصیت اصلی مخالف خارج از پارلمان در روسیه بدل شده است. در سال ۲۰۱۳ ناوالنی به عنوان نامزد برای انتخاب شهردار مسکو شرکت کرد و با بیش از ۲۷ درصد به نتیجه خوبی دست یافت اما چندی بعد راهی زندان شد. او ماه ژوئن نیز رفراندوم برگزارشده برای تغییر قانون اساسی را که به پوتین اجازه می‌داد بیش از دو دوره در کسوت ریاست‌جمهوری روسیه باقی بماند، یک کودتا خوانده بود.
به باور کارشناسان، بازگشت ناوالنی به روسیه استخوانی در گلوی کرملین است چراکه از سویی آزاد گذاشتن او نمایانگر ضعف دولت در برابر رقیبانش خواهد بود و از سوی دیگر زندانی کردن او خطر ایجاد یک رسوایی جدید را هم در صحنه داخلی و هم در صحنه خارجی برای دولت به همراه خواهد داشت.
گفتنی است ناوالنی از چند روز قبل خبر داده بود که با خطوط هوایی پوبدا به مسکو برمی‌گردد. این منتقد پوتین گفته بود که مایل است بخشی از جنبش دموکراسی‌خواهی در روسیه باشد و نه یک شهروند ناراضی در تبعید. محل فرود هواپیما با دستور مقامات روسی تغییر کرد. هواپیما قرار بود ساعت ۱۸:۱۵ در فروگاه وونکوو در جنوب غربی فرود بیاید اما خلبان ناچار شد در فرودگاه بین‌المللی شرمتیوو به زمین بنشیند. به کاپیتان هواپیما گفته شده بود که باند فرودگاه اول مسدود است و باید در آسمان بچرخد تا محل جایگزین مشخص شود.
هواپیمای حامل ناوالنی سرانجام در حالی به زمین نشست که فرودگاه به قرق نیروهای امنیتی و یگان ویژه پلیس درآمده بود. خبرگزاری‌ها نوشته‌اند که این ماموران با تجهیزاتی چون باتوم و همراه داشتن سگ، در راهروهای فرودگاه قدم می‌زدند و خبرنگاران و افرادی را که بلیت نداشتند، از سالن بیرون می‌کردند. شمار زیادی از همفکران و نزدیکان ناوالنی برای استقبال از او در این فرودگاه جمع شده بودند که پلیس آنها را پراکنده کرد.
ناوالنی در دستگاه قضایی روسیه چند پرونده مفتوح دارد. از جمله پرونده‌ای با اتهام سوءاستفاده مالی و حساب‌سازی. دادگاهی در مسکو می‌گوید او برای یک پرونده اتهامی مربوط به سال ۲۰۱۴ احضار شده بود و با ترک کشور مقررات را نقض کرده است. کمیته تحقیق روسیه او را متهم کرده که از کمک‌های مالی ۹/۳ میلیون یورویی به صندوق ضد فساد، برای مقاصد شخصی از جمله خرید املاک و پرداخت هزینه تعطیلات و سفر استفاده کرده است.
به ناوالنی پیش از بازگشت در مورد دستگیر و زندانی شدن هشدار داده شده بود، زیرا او در کشورش پرونده‌ای گشوده دارد که بر پایه آن در سال ۲۰۱۴ به حبس تعلیقی محکوم شده است. این معترض روسی بر مبنای محکومیت قبلی‌اش باید هر ماه دو بار خود را به مقامات قضایی معرفی می‌کرد و به او گفته شده بود که چون در مدت اقامتش در آلمان نتوانسته خود را معرفی کند، به همین دلیل در بازگشت بازداشت می‌شود.
ناوالنی پیش از عزیمت از برلین از دوستانش خواسته بود به استقبال او بیایند. عصر یکشنبه گذشته در فرودگاه ونوکووا هم حدود ۲۰۰ نفر از دوستان او و هم نیروهای پلیس ضد شورش در انتظارش بودند و پس از بازداشت او در فرودگاه دیگر، شماری از دوستانش نیز در فرودگاهی که حاضر بودند به دست پلیس و نیروهای لباس‌شخصی بازداشت شدند.
مقام‌های فرودگاهی روسیه از پیش گفته بودند که به دلیل شرایط کرونا اجازه حضور خبرنگاران در سالن را نمی‌دهند. ناوالنی قبل از برخاستن هواپیمایش از برلین در پیامی اینستاگرامی در واکنش به این ممنوعیت، مقامات روسی را ترسو، رقت‌انگیز و مضحک خواند.
پیش از ورود ناوالنی بیش از دو هزار نفر در فیس‌بوک اعلام کرده بودند که قصد استقبال از او را دارند، اما وزارت دادگستری روسیه در واکنش به این فراخوان‌ها، درباره شرکت در هر گونه رویداد عمومی غیرمجاز به شهروندان هشدار داد. بر اساس گزارش رسانه‌ها، گروهی از کنشگرانی که قرار بود برای استقبال از ناوالنی از سن‌پترزبورگ به مسکو پرواز کنند، قبل از عزیمت به دست پلیس متوقف شدند.
در سوی دیگر نیز برخی گروه‌های ملی‌گرا که از دشمنان سرسخت ناوالنی هستند، تهدید کرده بودند که با پاشیدن اسپری از او استقبال می‌کنند. ناوالنی تا‌کنون بارها به زندان افتاده و در سال ۲۰۱۸ نیز دولت با ارجاع به پرونده محکومیت قضایی او، از ثبت‌نامش در انتخابات ریاست‌جمهوری جلوگیری کرد.
ناوالنی ۴۴ساله، پنج ماه قبل در حالی که عازم یک نشست کاری بود، در هواپیما بیهوش شد و به اغما رفت. او با کمک تشکل‌های غیردولتی آلمان، به بیمارستان شاریته برلین منتقل شد و تحت درمان قرار گرفت. معاینات نشان داد که او با ماده سمی «نوویچوک» مورد حمله قرار گرفته که در اختیار مسکو است.
روسیه اتهام مشارکت در این مسمومیت را رد می‌کند. این در حالی است که ناوالنی پس از طی دوران نقاهت، مدارک مربوط به اقدام نیروهای امنیتی برای سر به نیست کردن خودش و تصاویر ماموران را منتشر کرد. او در آخرین تلاش، برای یکی از ماموران دام گذاشت و از زبان این مامور کشید که لباس زیرش را به سم آغشته کرده بودند. ماجرای ناوالنی تنشی پردامنه میان روسیه و غرب پدید آورد. اتحادیه اروپا و روسیه به طور متقابل به اقدامات تحریمی علیه یکدیگر دست زدند.
واکنش‌های جهانی به بازداشت ناوالنی
به دنبال بازداشت آلکسی ناوالنی، منتقد برجسته کرملین توسط پلیس روسیه، بسیاری از کشورهای اروپایی خواستار آزادی وی شدند.
لیتوانی که یکی از اعضای اتحادیه اروپا محسوب می‌شود تاکید کرد، از این بلوک درخواست خواهد کرد تا فورا تحریم‌های جدیدی را علیه روسیه در واکنش به بازداشت آلکسی ناوالنی اعمال کند. گابریلیوس لندسبرگیس وزیر خارجه لیتوانی در بیانیه‌ای گفت: ما از روسیه می‌خواهیم فورا ناوالنی را آزاد و مسوولان سوءقصد به جانش را نیز محاکمه کند. در ادامه این بیانیه آمده است: بازداشت ناوالنی نقض اصول حقوق بشری تعیین شده توسط شورای اروپاست. وی پیش‌تر در توئیتی نوشته بود: لتونی و استونی نیز در راستای اعمال اقدامات تنبیهی علیه روسیه تلاش خواهند کرد.
در همین حال، توماس پتریچک وزیر خارجه جمهوری چک از شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا خواست تا برای مذاکره درباره بازداشت ناوالنی و احتمال اعمال تحریم‌هایی علیه روسیه در این رابطه جلسه‌ای تشکیل دهد.
پتریچک در توئیتی نوشت: بازداشت ناوالنی با انگیزه سیاسی صورت گرفته است. او به خاطر دیدگاه‌هایش و نه به خاطر آنچه که قبلا به آن متهم شده بود، بازداشت شد. در نتیجه دولت روسیه با این کار پیمان‌های بین‌المللی حقوق بشر را نقض می‌کند. من به دنبال رسیدگی به این موضوع در نشست آتی شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا هستم. در همین حال، شارل میشل رییس شورای اروپا و همچنین چندین وزیر اروپایی از مقامات روسیه خواستند ناوالنی را آزاد کنند.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا دستگیری آلکسی ناوالنی توسط مقامات امنیتی روسیه را محکوم کرد و خواستار آزادی او شد. هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز از مقامات روسیه خواست «از سیاسی کردن قوه قضاییه پرهیز کنند.» مایک پمپئو خواستار آزادی فوری ناوالنی شد و تصریح کرد که ایالات متحده بازداشت آلکسی ناوالنی را به شدت محکوم می‌کند. وزیر خارجه آمریکا این اقدام دولت روسیه را تلاشی در راستای خاموش کردن صدای مخالفان و اپوزیسیون در این کشور دانسته و مقامات روسیه را فراخواند تا برای همه داوطلبان شرکت در انتخابات شرایطی برابر در نظر گیرند.
در این میان جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن نیز خواستار آزادی فوری ناوالنی شده است. کنت روث رییس سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز بازداشت ناوالنی را محکوم کرد و گفت: بازگشت آلکسی ناوالنی به روسیه پس از آنکه جاسوسان دولت روسیه به جان او سوءقصد کرده بودند، اقدامی واقعا قهرمانانه است. از سوی دیگر، جوزپ بورل هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز از مقامات قضایی روسیه درخواست کرده است به حقوق ناوالنی احترام گذاشته و از سیاسی کردن تصمیمات قوه قضاییه در آن کشور پرهیز کنند.
این در حالی است که ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه در واکنش به اظهارات مختلف درباره بازداشت ناوالنی به مقامات خارجی توصیه کرد به قوانین بین‌المللی احترام بگذارند و بر مسائل داخلی خود تمرکز کنند.
اخبار برگزیدهلینک کوتاه :
