دیزنی‌لند فضایی ایران
به گزارش جهان صنعت نیوز: در کشور ما نیز به دلیل دارا بودن آسمان پرستاره و مناطقی با پیش‌زمینه اجرام فضایی، مکان‌هایی وجود دارد که شبیه سیارات دیگر هستند. مثلا تپه مریخی دامغان، کوه‌های مریخی چابهار، دریای ستارگان قشم و یا گذر پریان کرمان که همین جاذبه‌های گردشگری فرصت مناسبی برای رونق گردشگری فضاپایه به شمار می‌آیند. راه‌اندازی اولین پارک فضایی در یزد برای اولین‌بار در کشور رویدادی در راستای توسعه گردشگری فضایی در این شهر به علت آسمان کویری و خاص یزد است که با همت مسوولان این استان، توسعه این نوع گردشگری در کشور را به دنبال خواهد داشت. یکی از ظرفیت‌های شهر جهانی یزد که مورد توجه یونسکو نیز واقع شده، آسمان این شهر است که علاوه بر پدید آوردن نمای دل‌انگیز و چشم‌ربایی برای گردشگران یزد، به علت صاف بودن و ویژگی خاص آسمان کویر می‌تواند به عنوان منطقه‌ای برای جذب گردشگر و گردشگران خاص نجوم انتخاب شود.
اهمیت و جذابیت گردشگری فضاپایه و ایجاد پارک‌هایی با پیش‌زمینه اجرام فضایی برای جاذبه توریستی، در حدی است که سازمان فضایی ایران هر سال همزمان با هفته جهانی فضا، به ترویج اهمیت وجود این مناطق گردشگری و برنامه‌های کشور در توسعه این پارک‌ها می‌پردازد.
هدف از ایجاد پارک‌های گردشگری فضاپایه
سید محسن قندی دستیار رییس سازمان فضایی ایران در امور توسعه زیرساخت‌های ترویجی فضایی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، به تشریح پتانسیل‌های ایران برای مقاصد گردشگری فضایی پرداخت و تاکید کرد: ظرفیت‌های خوبی برای گردشگری فضاپایه در کشورمان وجود دارد و می‌توانیم از این ظرفیت خدادادی به بهترین نحو برای جذب گردشگر استفاده کنیم.
وی در خصوص هدف سازمان فضایی ایران از ایجاد پارک‌های گردشگری فضاپایه گفت: آسمان و فضا یکی از موضوعات جذاب و مورد علاقه بشر است و این امر ریشه در فطرت انسان‌ها دارد. خداوند در قرآن کریم نیز در آیات مختلف بحث نظاره و رویت آسمان‌ها را مطرح و تاکید فرمودند. برای مثال در آیه ۱۹۰ سوره آل عمران به خلق آسمان‌ها و زمین و اختلاف شب و روز و توجه به این آیات اشاره شده است. نگاه آیاتی در این حوزه و البته همه حوزه‌ها بسیار اهمیت دارد. از سوی دیگر توجه به موضوعات مربوط به آسمان و نجوم از بعد رویکردهای فرهنگی نیز مورد تاکید قرار گرفته است، به نحوی که شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز بر ترویج و شناسایی عظمت‌های خلقت و هستی بر اساس فناوری‌های فضایی و سایر فناوری‌های مرتبط تاکید کرده است.
قندی ادامه داد: از این رو یکی از رویکردهای ما در سازمان فضایی ایران رویکردهای آموزشی و ترویجی است تا این تبیین را نسبت به این مفاهیم داشته باشیم و تجربه‌هایی که در حوزه فضا و فناوری فضایی وجود دارد در این قالب انتقال داده شود. «پارک‌های موضوعی فضاپایه» نیز با این هدف دنبال می‌شوند. بحث ترویج و آموزش در قالب مفاهیمی که به فرم تبدیل شده، در پارک‌های موضوعی فضاپایه مطرح می‌شود.
وی با بیان اینکه پارک موضوعی فضاپایه از جمله بخش‌های جذاب در حوزه فضایی محسوب می‌شود که در دنیا بسیار مورد استقبال قرار گرفته است، گفت: از سال ۹۶ این موضوع در کشور ما مطرح و مطالعات مفصلی در این زمینه انجام شد. دفتر مطالعات پارک‌های موضوعی دانشگاه شریف با هماهنگی و همکاری پژوهشگاه فضایی ایران، مطالعات کاملی در این خصوص انجام دادند و نتیجه این شد که پیش‌نویس سند استراتژیکی در این زمینه با عنوان «سند پارک‌های موضوعی و پارک‌های گردشگری فضاپایه» آماده شد. در این زمینه جلساتی هم با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری داشتیم.
این مقام مسوول در سازمان فضایی ایران اضافه کرد: در همین حال هماهنگی‌هایی در سطح کلان از بعد تسهیلگری برای صدور مجوزها با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و سایر بخش‌های مختلف کشور شامل شهرداری‌ها و استانداری‌ها نیز انجام شد.
ایجاد ۴ پارک گردشگری فضاپایه مبتنی بر طبیعت
دکتر قندی با تاکید بر اینکه ما ظرفیت‌های خیلی‌خوب بالقوه‌ای در کشور داریم که آنها را به عنوان دسته‌ای از پارک‌های موضوعی مبتنی بر زمینه فضایی مورد توجه قرار دادیم، ادامه داد: از جمله این ظرفیت‌ها می‌توان به تپه‌های مریخی دامغان، کوه‌های فضایی چابهار و دره ستارگان قشم اشاره کرد که مجموعه‌هایی مبتنی بر طبیعت و طبیعت‌گردی هستند.وی گفت: برای ایجاد این پارک‌ها به یکسری مجوزها نیاز بود و ما به عنوان دولت توانستیم این موانع را تسهیل کنیم تا بخش خصوصی بتواند به عنوان یک فرصت اقتصادی به این مقوله ورود کند.
البته طی این چند سال با مسائل کرونا هم مواجه بودیم. با این وجود ما در بخش شناسایی ظرفیت‌های داخلی موفق شدیم شرکت‌های داخلی خلاق و دانش‌بنیان مرتبط را شناسایی کنیم. در این بخش شاهد ایجاد محصولاتی هستیم که می‌تواند به آن هدفی که ما در حوزه ترویج و آموزش برای سنین مختلف و گروه‌ها و طیف‌های مختلف داریم، کمک کند.
دستیار رییس سازمان فضایی ایران در امور توسعه زیرساخت‌های ترویجی فضایی گفت: با توجه به اینکه سیاست این بوده که این فرصت اقتصادی در معرض سرمایه‌گذاران قرار گیرد، با تسهیلگری در مقوله دریافت مجوزها، بسته‌های اقتصادی مقدماتی تهیه شد و آن را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دادیم.
ما در چند استان پیشرفت‌های خیلی‌خوبی داشتیم و امیدوار هستیم که با عبور از بحران کرونا که به نوعی کل بخش گردشگری را تحت‌تاثیر قرار داده است و پارک‌های موضوعی فضاپایه نیز مشمول این موضوع می‌شود، بتوانیم شاهد توسعه و ترویج این بخش از زیرساخت‌های ترویجی فضایی باشیم.
وی اظهار کرد: علت اینکه ما تاکید داریم پارک‌های موضوعی توسط بخش خصوصی جلو برده شود، ایجاد یک فرصت اقتصادی است و در دنیا نیز همین‌طور است. پارک‌های موضوعی فضاپایه با ویژگی‌هایی همچون افزایش دفعات مراجعه، افزایش زمان ماندگاری بازدیدکنندگان، تنوع محتواهای بخش فضایی و روایت‌محور بودن به عنوان یک فرصت اقتصادی و جذاب مطرح هستند.
به گفته دکتر قندی، ذات پارک‌های موضوعی بحث ترویج و آموزش است که به صورت غیرمستقیم یکسری مفاهیم را انتقال می‌دهند و در پارک موضوعی فضاپایه این مفاهیم از مفاهیم عظیم خلقت تا آن موضوعاتی که در حوزه فضا و فناوری فضایی است را دربرمی‌گیرد.
دستیار رییس سازمان فضایی ایران خاطرنشان کرد: در این راستا مذاکرات خوبی با سرمایه‌گذاران بخش خصوصی انجام شده که البته به خاطر شرایط کرونا مدتی متوقف بود اما خوشبختانه با توجه به پیشرفت شرایط واکسیناسیون کار مجددا آغاز شده است و با چشم‌اندازی که نسبت به آینده گردشگری در کشور وجود دارد عملا پیشرفت‌های خیلی‌خوبی در حال رخ دادن است.وی در پاسخ به این سوال که چه میزان سرمایه‌گذاری برای پارک‌های گردشگری فضاپایه نیاز است، گفت: به طور کلی با توجه به مطالعات صورت گرفته، به سه حجم سرمایه‌گذاری برای پارک‌های موضوعی فضاپایه رسیده‌ایم. دسته اول مربوط به مکان‌های فعلی پارک‌ها می‌شود و حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان حجم سرمایه‌گذاری برای آن باید در نظر گرفته شود. دسته دوم پارک‌هایی هستند که در مقیاس منطقه‌ای عمل می‌کنند و در هر استان می‌توانند ایجاد شوند. حجم سرمایه‌گذاری آن حدود ۶۰ تا ۸۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود. دسته دیگری از پارک‌های گردشگری فضاپایه که مطالعات جامعی روی آن توسط بخش خصوصی انجام شده مشابه دیزنی‌لندها است. به عبارتی «فیلم گیم پارک» هستند.
قندی افزود: یک شرکت به صورت تخصصی در این زمینه ورود کرده و موفق شده شرکت خلاق در این حوزه شود. این دسته از پارک‌های موضوعی بر اساس سینما و خاطره‌انگیزی که از حوزه سینما وجود دارد، شکل می‌گیرند. برای این پارک‌ها توسط مشاور، بسته‌های اقتصادی در نظر گرفته شده و پیشنهاد می‌شود با توجه به نوع پارک و ایجاد یک مقصد گردشگری بین‌المللی یک یا دو پارک در این زمینه در کشور ایجاد شود. وی گفت: ما فکر می‌کنیم که پارک‌های موضوعی فضاپایه می‌توانند به عنوان یک مقصد گردشگری، علاوه بر بحث‌های ترویجی و آموزشی، مطرح شود و این مقصد گردشگری، می‌تواند در سطح بین‌المللی در جذب گردشگرهای خارجی بسیار موثر باشد و عملا اثری فرامنطقه‌ای داشته باشد.
دستیار رییس سازمان فضایی ایران در امور توسعه زیرساخت‌های ترویجی فضایی تصریح کرد: در زمینه پارک‌های موضوعی مبتنی بر طبیعت و طبیعت‌گردی که عملا شبیه اجرام آسمانی و سطح سایر سیارات است، ۴ منطقه در کشور شناسایی شده‌اند. این مناطق جذاب دارای تم و یا زمینه فضایی هستند که با هماهنگی با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی موانع مربوط به صدور مجوزهای آنها در حال رفع شدن است. حتی در خصوص مباحث مربوط به محیط‌زیست نیز شاهد یک سری مسائل و مشکلات اداری برای سرمایه‌گذاران بودیم که کار را برای ایجاد ظرفیت و بستر گردشگری سخت می‌کرد اما ما در سازمان فضایی ایران تلاش کردیم تا حد ممکن نقش تسهیلگری را در این زمینه ایفا کنیم.
وی خاطرنشان کرد: این چهار منطقه شامل تپه‌های مریخی دامغان، دره ستارگان قشم، کوه‌های فضایی چابهار و منطقه گندم بریان کویر لوت می‌شوند که به عنوان مناطق گردشگری مبتنی بر طبیعت توسط بخش خصوصی مورد بهره‌برداری خواهد شد.
قندی با بیان اینکه دسته دیگری از پارک‌های موضوعی مبتنی بر تجربه‌های فضایی است و به خاطر جذابیت، هیجان و آشنایی افراد با فضا و نجوم، در استان‌های مختلف در حال ایجاد است که در این زمینه با یک سری از استان‌ها، هماهنگی‌های لازم را به لحاظ صدور مجوز داشته‌ایم، اضافه کرد: این پارک‌ها مبتنی بر فناوری فضایی و بر اساس ایده‌های جذاب تخیلی هستند. در این پارک‌ها بحث شبیه‌سازی سرزمین سیارات منظومه شمسی و ایده‌هایی که در این زمینه انجام شده از نظر اکتشافی مطرح است. به نوعی پارک‌های علمی و تخیلی محسوب می‌شوند.
بخش اعظمی از کشور شرایط رصد نجوم را دارد
این مقام مسوول ادامه داد: دسته دیگر از این پارک‌ها، مبتنی بر مفاهیم آسمان و رصد آسمان است، اما این بخش از این بابت می‌تواند جذاب باشد که بحث‌های مربوط به آسمان را دربرمی‌گیرد.
هم‌اکنون بخش اعظمی از پهنه کشورمان شرایط رصد نجوم را دارد، به جز مناطق شهری و مناطقی که آلودگی نوری دارند، دیگر مناطق شرقی و مرکزی کشور این ظرفیت را دارا هستند.
وی گفت: ما مناطق کویری داریم که شرایط خوبی برای رصد دارند و مناطقی داریم که مستعد برای رصد هستند. این مناطق دسته سوم از پارک‌های موضوعی هستند که نیاز است به آنها توجه شود. در این خصوص نیز مسائلی را با سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری داشتیم و با جلساتی که داشتیم، سعی کردیم که فرآیند دریافت مجوز توسط بخش خصوصی را تسهیل کنیم تا کمک شود اقتصاد این بخش رونق یابد. به گفته قندی در همه مباحث مربوط به پارک‌های گردشگری فضاپایه از بحث رصد طبیعی آسمان‌ها تا بحث پارک علم و فناوری، آنچه مهم است اینکه همه اینها به نوعی علاوه بر مزیت‌های اقتصادی رویکرد ترویجی و فرهنگی دارد. دستیار رییس سازمان فضایی ایران در امور توسعه زیرساخت‌های ترویجی فضایی خاطرنشان کرد: در بحث نجوم و آسمان پرستاره خیلی از کشورها هستند که این ظرفیت را ندارند یا فضای خیلی کمتری دارند، اما به بهترین نحو در حال جذب گردشگر هستند، اما ما به این موضوع کمتر پرداخته بودیم، ولی خوشبختانه اینها در قالب یک سری بسته‌های اقتصادی آماده شده و با سرمایه‌گذاران مذاکراتی داشتیم تا به پیشبرد آن کمک شود. برای مثال گروهی بودند که ایده‌هایی برای ایجاد رصدگاه در کویر داشتند، ما سعی کردیم با تسهیلگری به آنها کمک کنیم.
لینک کوتاه :
