شفافیت در صنعت فولاد/تغییر جهت فولادمبارکه از مسیر اشتباه
به گزارش جهان صنعت نیوز: کلنگ‌زنی پرابهام پروژه واحد نورد گرم ۲ شرکت فولادمبارکه، سوء‌مدیریت در این بنگاه بزرگ اقتصادی، توزیع رانت، حقوق‌های نجومی و مهم‌تر از همه انتشار تصویر تعظیم و دست به سینه شدن عظیمیان برابر محمود واعظی رییس دفتر رییس‌جمهور که بیشتر برای بقا در این پست بود، تنها گوشه‌ای از فعالیت‌های مدیرعامل سابق فولاد مبارکه بود که کمتر کسی جرات اعلام و انتشار آنها را داشت. اما با پیگیری برخی از نمایندگان مجلس برای تحقیق و تفحص از این مجموعه بزرگ فولادی به خصوص موسوی لارگانی، تلاش‌های روزنامه «جهان‌صنعت» نیز به نتیجه رسید و حالا تخلفات ۹۲ هزار میلیارد تومانی این شرکت در زمان مدیریت عظیمیان برای همه عیان شده است.
در واقع این روزها عملکرد ناسالم مدیرعامل سابق فولاد مبارکه به نقل محافل تبدیل شده، به طوری که از هر سو بخشی از تخلفات این شرکت به گوش می‌رسد. این در حالی است که به دلیل پرداخت مبالغ کلان این شرکت به برخی از رسانه‌ها و مقامات، همواره با تعریف و تمجید آنها از فولاد مبارکه و همچنین مخالفت با تحقیق و تفحص روبه‌رو بودیم. اما آنچه «جهان‌صنعت» همواره برای آن تلاش می‌کرد، بهبود عملکرد این شرکت بزرگ فولادی و افزایش تعامل با شرکت‌های صنعتی مرتبط و همچنین توقف سیاست‌های رانتی و فسادزا از سوی مدیرعامل سابق این مجموعه بود. در نهایت نیز ماه پشت ابر باقی نماند و تمامی ادعاهای این روزنامه که بر پایه اظهارنظرهای مقامات آگاه و یا صنایع رنج دیده بود، اثبات شد.
ممانعت رییس دفتر رییس‌جمهور از برکناری مدیرعامل
در گزارش تحقیق و تفحص مجلس از فولاد مبارکه اصفهان که در نشست علنی سه‌شنبه ۲۵ مردادماه در مجلس مورد بررسی قرار گرفت، ۹۰ عنوان تخلف، انحراف و تحمیل خسارت و توزیع رانت بالغ بر ۹۱ هزار میلیارد تومان و همچنین ضعف‌های ساختاری و نواقص قانونی مورد شناسایی قرار گرفت. در بخشی از تخلفات این شرکت آمده است: این شبکه پرآشوب عنکبوتی با گزینش مدیران سیاسی در هیات‌مدیره‌ها، شبکه‌ای خاص از مدیران ناکارآمد را سامان داده و منجر به ضایع شدن حق متخصصان شده است. همچنین اعلام شده است که فولاد مبارکه به جهت مدیریتی صد درصد دولتی است و برای مدیریت آن در سه سال گذشته نه سهامداران واقعی و نه وزیر صمت، بلکه دفتر رییس‌جمهور سابق، تعیین‌تکلیف کرده است. ممانعت معاون اول و رییس دفتر رییس‌جمهور سابق و استاندار سابق اصفهان، از برکناری مدیرعامل متخلف و عدم تشکیل جلسات هیات‌مدیره به مدت ۳ ماه، از جمله مداخلات مقامات ارشد دولت سابق بوده است.
همچنین در بخشی دیگر اعلام شده که مدیرعامل سابق، در شرایطی که شرکت با کمبود منابع ارزی مواجه بوده و کسری خود را از طریق تهاتر تامین کرده، در دی‌ماه ۹۹ در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، در اقدامی پرابهام به معاون ارزی بانک مرکزی، پیشنهاد تامین ۵۰ میلیون یورو جهت مصارفی که آن معاونت صلاح می‌داند، ارائه کرده است. همچنین انتخاب افراد غیرمتخصص به عنوان هیات‌مدیره، مدیرعامل و مشاور و به‌کارگیری بیش از ۲۰۰ نفر از بازنشستگان در فولاد مبارکه و شرکت‌های تابعه، از جمله برادر بازنشسته مدیرعامل سابق با ۱۱ میلیارد ریال حق مشاوره و ماموریت و نقش مخرب وی در برخی جلسات و تصمیمات و همچنین به‌کارگیری برخی افراد بیرونی در پُست‌های بالای مدیریتی شرکت دیگر تخلفات اعلام‌شده از سوی مجلس است. همچنین پرداخت‌های نجومی بعضا بیش از یک میلیارد ریال ماهیانه، که منجر به اختلاف زیاد دریافتی بین کارکنان شرکت و همچنین بین کارمندان فولاد مبارکه با سایر اقشار جامعه شده، از دیگر موضوعاتی است که از سوی مجلس به آنها اشاره شده و در گزارشات اخیر روزنامه «جهان‌صنعت» نیز پیش از این به آنها اشاره شده بود.
واکنش وزیر صمت
بر همین اساس سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صمت با بیان اینکه در ابتدای شروع به کار دولت سیزدهم، گزارش‌هایی از عملکردهای نادرست شرکت فولاد مبارکه دریافت شد، گفت: در این راستا مدیرعامل این شرکت در مهرماه ۱۴۰۰ تغییر کرد و با تغییرات مدیریتی در این شرکت، اصلاح مقررات و فرآیندها آغاز شده است. فاطمی‌امین با تاکید بر اهمیت و ضرورت پیشگیری از فساد اظهار کرد: مواردی که در گزارش تحقیق و تفحص شرکت فولاد مبارکه از سال ۱۳۹۷ تا اوایل سال ۱۴۰۰ بیان شده است باید در اسرع وقت رسیدگی و با متخلفان برخورد شود.
فاطمی‌امین گفت: برای پیشگیری از تخلفات، علاوه بر اصلاح سازوکارهای داخلی شرکت‌ها در چارچوب ارتقای حاکمیت شرکتی، محیط کسب‌وکار نیز باید اصلاح شود تا بسترهای فسادآلود از بین بروند که در این زمینه نیز اقدامات خوبی در طول یک سال گذشته انجام شده است. به عنوان نمونه، با عرضه محصولات فولادی در بورس کالا شفافیت معاملات افزایش یافت و با فعال شدن روش‌هایی مانند عرضه تلفیقی، سهمیه‌بندی برای خرید محصولات فولادی حذف شد، بدین ترتیب قیمت‌ها در بازار متعادل شدند و امکان تخلف در تعیین سهمیه و سهمیه‌فروشی به طور کامل از بین رفت. وزیر صمت اعلام کرد: این گزارش به دقت بررسی خواهد شد و ضمن انجام اقدامات قانونی لازم، با شناسایی سازوکارهای معیوب، اقدامات پیشگیرانه شناسایی و اجرایی می‌شوند.
انتصاب افراد فاقد تخصص در پست‌های مدیریتی
در این خصوص همچنین مدیرعامل فعلی شرکت فولاد مبارکه اصفهان با بیان اینکه تشخیص جرم و تخلف پرونده فولاد مبارکه در صلاحیت قوه قضاییه است، اعلام کرد: انتصاب افراد فاقد تخصص در مناصب مدیریتی بزرگ‌ترین انحراف در فولاد مبارکه بود که در ۱۰ ماه اخیر تغییرات زیادی در مناصب مدیریتی انجام شد.
محمد یاسر طیب‌نیا در رابطه با گزارش تحقیق و تفحص مجلس از بررسی تخلفات صورت گرفته در دوره گذشته مدیریت شرکت فولاد مبارکه در دولت قبل، اظهار کرد: شرکت فولاد مبارکه اصفهان موضع رسمی خود را در رابطه با این مساله اعلام کرده است و قطعا هرگونه همکاری را با نهادهای نظارتی برای روشن شدن ابعاد این مساله انجام خواهد داد.
وی تاکید کرد: در مشی انقلابی‌گری هیچگونه تعارف و اغماضی در برخورد با فساد پذیرفته نیست، ولی اطلاق فساد به همه موارد مطرح‌شده در گزارش تحقیق و تفحص جای مداقه و بررسی بیشتری دارد.
طیب‌نیا با بیان اینکه این گزارش مربوط به دوره مدیریت شرکت فولاد مبارکه در دولت قبل است، افزود: با توجه به دغدغه‌ها و انتظارات مردم از دولت انقلابی، از زمانی که مسوولیت شرکت را برعهده گرفته‌ایم درصدد اصلاح بوده‌ایم. تاکنون نیز اصلاحات بسیاری انجام شده، ضمن اینکه اولین تغییرات در دولت جدید تغییرات در شرکت فولاد مبارکه بود.
مبارزه با انحرافات
وی گفت: بر همین اساس تغییرات و اصلاحات انجام شده فولاد نیز در مورد افراد و فرآیندها با هدف حرکت در راستای سیاست‌های دولت در شفافیت و مبارزه با انحرافات بوده است. یکی از بزرگ‌ترین این انحرافات انتصاب افراد فاقد تخصص در مناصب مدیریتی بود که بر اساس رانت و سفارش سیاسیون انجام شده بود؛ موضوعی که می‌توانست نقطه آغاز انحراف باشد.
طیب‌نیا افزود: بررسی تغییرات بر اساس این شاخص در فولاد مبارکه طی ۱۰ ماه گذشته در حالی که هنوز گزارش تحقیق و تفحص در مجلس قرائت نشده بود، می‌تواند مؤید این موضوع باشد که هدف ما بازگرداندن این مجموعه عظیم به ریل اصلی خود و سپردن راهبری آن به افراد متخصص و متعهد بوده است.
طیب‌نیا با اشاره به اینکه شرایط شرکت فولاد مبارکه اصفهان در حال حاضر بسیار خوب است، بیان کرد: شرایط به لحاظ شاخص‌ها و رکوردهای تولید و حرکت پرشتاب پروژه‌های توسعه نسبت به روند قبل با وضعیت بهتری در حال انجام است به طوری که ضمن برجا گذاشتن ده‌ها رکورد تولید در چندماهه اول سال جاری بالغ بر ۱۰ درصد رشد میانگین در نواحی تولیدی نسبت به مدت مشابه سال قبل برجای گذاشته شده است.
خبرهای خوب برای سهامداران
مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه اصفهان همچنین بیان کرد: در بخش توسعه خبرهای خوبی برای سهامداران داریم که در آینده نزدیک در خصوص آنها نیز اطلاع‌رسانی خواهیم کرد؛ برنامه ما با افق روشنی که برای این مجموعه عظیم صنعتی متصوریم، بازگشت به ریل اصلی و افتخارآفرینی‌های همیشگی این شرکت است.
وی با تاکید بر اینکه شرکت فولاد مبارکه هر جا که لازم باشد با نهادهای نظارتی همکاری لازم را خواهد داشت، گفت: این موضوع مساله جدیدی نیست و هر جا که سازمان بازرسی کل کشور و نهادهای نظارتی درخواست همکاری داشته‌اند ما با آنها به‌طور جدی همکاری کرده‌ایم زیرا حضور یک ناظر بیرونی را برای مجموعه خود فرصتی برای شناسایی شکاف‌های احتمالی می‌دانیم.
وی در ادامه افزود: تایید یا رد گزارش تحقیق و تفحص مجلس نیازمند بحث‌های تخصصی و قضایی است. اعداد و ارقامی که بیان شده نیاز به بررسی دارد و عنوان تخلف دادن به همه موارد در رسانه‌ها، اخلاقا و قانونا نیاز به حجت دارد و در هر صورت مطابق با فرمایش رهبر معظم انقلاب، حتی پس از اثبات جرم نیز حفظ آبروی افراد لازم و ضروری است.
صیانت از جریان تولید
مدیرعامل فولاد مبارکه بر ضرورت اهمیت جلوگیری از حاشیه‌ها و تاثیر مخرب آن بر جریان تولید تاکید کرد و گفت: از زمان سپرده شدن مسوولیت مدیریت فولاد مبارکه که قریب به ۱۰ ماه می‌شود، چند ده تغییر و جابه‌جایی در مناصب مختلف مدیریتی در گروه فولاد مبارکه را در فرآیندی مستمر و البته آرام به جهت صیانت از جریان تولید، رقم زده‌ایم تا از پتانسیل افرادی که به سیاست‌های جدید متعهد بوده و همراهی لازم را دارند در کنار کارگران پرتلاش و جهادگران عرصه صنعت و خودکفایی کشورمان در فولاد مبارکه بهره ببریم.
طیب‌نیا با اشاره به موفقیت‌های مثال‌زدنی فولاد مبارکه در عرصه جهاد اقتصادی به ویژه در شرایط سخت تحریمی کشور به توزیع بیشترین ارزش میزان سود نقدی سهام توسط فولاد مبارکه در تاریخ بورس کشور و افزایش سرمایه ۸۸/۸۰ درصدی از محل سود انباشته و تقسیم بی‌سابقه ۴۹ هزار و ۸۱۰ میلیارد تومان سود، گفت: وجود و حفظ و صیانت از چنین مجموعه‌ای، در شرایطی که بسیاری از مراکز و بنگاه‌ها زیان‌ده هستند و عملکرد مناسبی ندارند یک وظیفه ملی است چراکه این قبیل شرکت‌ها هستند که در کنار منافع اقتصادی و ثروت‌آفرینی به ترویج روحیه امید و نشاط و خودباوری در جامعه می‌پردازند و در این مجمع اخیر نیز عملکرد فولاد مبارکه در ثروت‌آفرینی و تقسیم سود موجبات رضایت و خوشحالی سهامداران پرشمار این شرکت را در برداشت.
شفافیت در صنعت و شناسایی گلوگاه‌ها
در این میان همچنین یک فعال صنعت فولاد با استقبال از عملکرد مجلس در این خصوص گفت: تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس شورای اسلامی از تولیدکنندگان صنعت فولاد موجب شفافیت در صنعت و شناسایی گلوگاه‌ها و رفع موانع خواهد شد.
محمد کشانی تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس از صنعت فولاد به ویژه فولاد مبارکه را مثبت ارزیابی کرد و افزود: تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس حتی اگر نتیجه‌ای هم برای صنعت فولاد نداشته باشد و رسیدگی نشود می‌تواند معایب صنعت را شفاف و روشن کند.
وی یکی از چالش‌های اصلی فعالان صنعت فولاد را مصوبات و تصمیمات بخش دولتی برای صنعت فولاد ذکر کرد و گفت: با وجود اینکه صنعت فولاد کشور در رده دهم جهانی تولیدکنندگان فولاد قرار دارد اما وجود برخی گلوگاه‌ها مانند ورود سلیقه‌ای دستگاه‌های دولتی، مانعی اساسی در توسعه فولاد به حساب میآید که در گزارش تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس بررسی شده است.
مدیرعامل مجتمع فولاد صنعت بناب با اشاره به ناقص بودن گزارش‌های تحقیق و تفحص مجلس ادامه داد: بررسی مجلس معجزه به دنبال ندارد اما تا حدی می‌تواند منجر به شفافیت عملکرد بخش تولید شود.
کشانی درباره تحقیق و تفحص سال گذشته نمایندگان مجلس از فولاد مبارکه و نتایج آن گفت: بندها، آیین‌نامه‌ها، خروجی و ورودی‌ها و عارضه‌های تحقیق و تفحص در تحقیق و تفحص سال گذشته مشخص شد اما برنامه اصلاحی برای آن در نظر گرفته نشد.
وی در پاسخ به سوالی شرط اجرایی شدن گزارش‌های تحقیق و تفحص مجلس را تجاری بودن واحدهای تولیدی دانست و افزود: در واحدهای تولیدی فولادساز طبق قانون تجارت، هیات‌مدیره باید به مجمع پاسخگو باشد و از آنجا که مجمع حسابرس قانونی دارد، مطالب از طریق حسابرس پیگیری می‌شود و هر دستگاه دیگری که به مجموعه ورود کند، حاصلی جز پایین آوردن ریسک مدیریتی برای واحد تولیدی نخواهد داشت.
برکناری ۵۴ مدیر
گفتنی است پس از انتشار گزارش تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه اصفهان، افکار عمومی انتظار برخورد با متخلفان این صنعت بزرگ را داشتند. اکنون بررسی‌ها حکایت از تغییرات گسترده‌ای توسط مدیرعامل جدید گروه فولاد مبارکه دارد و نشان می‌دهد که ۵۴ مدیر در گروه فولاد مبارکه برکنار شده‌اند.
اگرچه هنوز این خبر از طریق مراجع رسمی مورد تایید نهایی قرار نگرفته اما فهرست زیر، اسامی افرادی است که در گزارش تحقیق و تفحص از گروه فولاد مبارکه عنوان شده یا مدیرعامل جدید فولاد مبارکه آنها را لغو قرارداد، تغییر و اخراج کرده است:
۱- مدیر حوزه ریاست مدیرعامل
۲- مدیر حراست
۳- برادر مدیرعامل سابق
۴- مدیر روابط عمومی
۵- مدیر امور حقوقی
۶- معاون خرید
۷- معاون سرمایه‌گذاری
۸- معاون نیروی انسانی
۹- مدیرعامل شرکت فنی مهندسی
۱۰- مدیرعامل «ورق خودرو» (زیرمجموعه فولاد) منتسب به جهانگیری معاون اول دولت سابق
۱۱- مدیرعامل شرکت «ایریسا» (زیرمجموعه فولاد) منتسب به واعظی رییس دفتر دولت سابق
۱۲- مدیرعامل فولاد «تاراز» (زیرمجموعه فولاد) داماد علی‌اکبر ولایتی
۱۳- مدیرعامل شرکت «آتیه فولاد» (زیرمجموعه فولاد) منتسب به استاندار دولت اصلاحات در اصفهان
۱۴- مدیرعامل شرکت «توکا حمل‌ونقل» (زیرمجموعه فولاد) که فرماندار سابق مبارکه در دولت روحانی بود
۱۵- یک عضو موظف هیات‌مدیره شرکت‌های زیرمجموعه
۱۶- مدیر روابط عمومی باشگاه سپاهان
۱۷- مدیر روابط عمومی «فولاد متیل»، خواهر مدیر حوزه ریاست مدیرعامل فولاد مبارکه
۱۸- لغو قرارداد منتسبان سیاسی در قالب مشاوره فردی به تعداد ۲۰ نفر که در جدول صفحات ۱۰۵ و ۱۰۶ گزارش تحقیق و تفحص ذکر شده‌اند.
۱۹- لغو قرارداد منتسبان به رییس‌جمهور سابق در قالب شرکت‌های تابعه به تعداد ۱۷ نفر که در جدول صفحات ۱۰۹ و ۱۱۰ گزارش تفصیلی ذکر شده‌اند.
این موارد غیر از انقضا و فسخ قراردادهای خارج از عرف و تنها بخش مختصری از پالایش سیستمی است که به منظور منافع سیاسی مورد طمع واقع شده بود. مدیرعامل جدید فولاد توانست در ۹ ماه فعالیت خود در این شرکت حدود ۵۴ نفر از مدیران و افرادی که یا فاقد تخصص بوده‌اند یا بر اساس گزارش تحقیق و تفحص به واسطه سفارش و رانت منصوب شده بودند را جایگزین کند. انتظار افکار عمومی و جامعه از تیم جدید این شرکت در دولت سیزدهم نیز آن است که بدون توجه به حاشیه‌سازی‌های افرادی که منافع آنها امروز قطع شده است به روند پاکسازی مفسدان ادامه دهد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :
