راز شعبده‌بازی فولاد مبارکه
به گزارش جهان صنعت نیوز: در این میان رفتارهای بخش‌هایی از وزارت صمت در رابطه با مشکلات واحدهای تولیدی که بر محور بی‌تفاوتی و عدم تخصص است، باعث شده که دود همه مشکلات در نهایت به چشم مصرف‌کننده برود. داستان ارائه رانت‌های دولتی به نورچشمی‌ها سر دراز دارد و در این مطلب مجال آن نیست که به تک‌تک آنها اشاره شود اما اتفاق قابل تاملی که طی روزهای اخیر رخ داده است اینکه دولت با صفر کردن تعرفه واردات ورق‌های فولادی، این اجازه را به شرکت فولاد مبارکه داده تا بخشی از عرضه‌های خود را با واردات تامین کند.
این در حالی است که اگرچه این اقدام به اسم تامین نیاز بازار و تقاضای صنایع پایین‌دستی انجام شده اما بعید به نظر می‌رسد که تاثیری در حل مشکلات این بخش داشته باشد و تنها سودهای کلان بیشتری را متوجه شرکت فولاد مبارکه خواهد کرد؛ شرکتی که کالاهای خود را بالاتر از قیمت‌های جهانی در بورس کالا به کارخانه‌های تولیدی عرضه می‌کند و یا حتی به اندازه‌ای میزان عرضه را کاهش می‌دهد که برخی از این شرکت‌ها همچون شرکت فولاد بهمن، حتی مواد اولیه یک شیفت کاری خود را هم نمی‌توانند تامین کنند.
در همین خصوص سیدیاسر جبرائیلی تحلیلگر سیاسی و رییس مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام با انتشار جدولی در توئیتر نوشت: فولاد مبارکه در شش‌ماهه اول ۱۴۰۰ بالغ بر ۷/۳۸ هزار میلیارد تومان سود عملیاتی شناسایی کرده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲۵ درصد افزایش دارد؛ یعنی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰. مردم بدانند اگر خودرو گران می‌شود و خودروساز در زیان است، سود ماجرا اینجا تقسیم می‌شود!
کارخانه‌های بخش خصوصی را زمین می‌زنند
در این خصوص برخی از کارشناسان معتقدند شعبده‌بازانی در کشور داریم که با وجود اینکه نهمین تولیدکننده فولاد دنیا هستیم و دو برابر نیاز داخلی نیز فولاد تولید می‌کنیم، شرایطی را فراهم کرده‌اند که قیمت ورق‌های فولادی حتی بالاتر از قیمت‌های جهانی در بورس کالا به صنایع کشور عرضه می‌شود. این در حالی است که فولاد مبارکه بزرگ‌ترین مصرف‌کننده یارانه در کشور است.
بر همین اساس اخیرا علی‌محمد ابویی نایبرییس انجمن نوردکاران فولادی در انتقاد به عملکرد مسوولان وزارت صمت و بی‌توجهی فولاد مبارکه نسبت به تامین نیاز صنایع کشور اعلام کرد: در حال حاضر اولویت تامین ورق‌های فولادی، شرکت‌های دولتی هستند و کارخانه‌های بخش خصوصی را زمین می‌زنند و می‌خوابانند. در واقع از هشت میلیون تن تولید فولاد، فقط سه میلیون تن در بورس کالا می‌آید و مشخص نیست که مابقی آنها کجا می‌رود.
ابویی با بیان اینکه ۱۱ ماه از شیوه‌نامه ساماندهی محصولات فولادی گذشته، اما حتی یک بند از آن به درستی اجرایی نشده است در گفت‌وگویی تصویری با فولادبان بیان کرد: شیره جان مردم را ریالی می‌گیرند و از اواسط زنجیره اجازه فروش کالا به دلار را می‌دهند. نایبرییس انجمن نوردکاران فولادی افزود: کاسبان تحریم هستند که باعث فقر مردم شده‌اند و گرانی‌هایی هم که در بازار کالاهای اساسی اتفاق می‌افتد، نتایج سیاست‌هایی است که در حوزه فولاد به کار گرفته شده است.
وی همچنین با اشاره به افزایش قیمت‌های قابل توجه محصولات فولاد مبارکه در زمانی که دلار هیچ تغییری نداشت، گفت: اگر ۱۳ درصد به ظرفیت تولید فولاد کشور اضافه شده است، کجاست؟ این افزایش تولید در بورس کالا مشخص نیست. این در حالی است که کوس رسوایی شیوه‌نامه ساماندهی بازار فولاد نیز به صدا درآمده چراکه در این شیوه‌نامه سقف قیمت وجود ندارد و حتی قیمت‌های جهانی نیز به تمسخر گرفته شده است. ابویی همچنین این واقعیت را اعلام کرد که شیوه‌نامه به دنبال این است که بدهی برخی از بدهکاران بانکی را با گرفتن کالای دولتی تسویه کند و در این خصوص تهاترهایی نیز انجام شده است. در واقع هر کیلو از کالا را به قیمت ۱۰ هزار تومان می‌گیرند و کیلویی ۲۱ هزار تومان به فروش می‌رسانند. این در حالی است که در این بین هیچ کس دلش برای مصرف‌کننده نمی‌سوزد.
چه تفاوتی میان مشتریان فولاد مبارکه وجود دارد؟
در این راستا به تازگی مدیرعامل شرکت فولاد بهمن به عنوان یکی از قربانیان سیاستگذاری‌های نسنجیده از سوی وزارت صمت در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» اعلام کرد: چه تفاوتی میان مشتریان فولاد مبارکه وجود دارد که اینچنین به تامین مواد اولیه مورد نیاز کارخانه ما بی‌توجهی می‌شود. وی معتقد است که ظاهرا منافع برخی گروه‌ها این نیست که از خروج ارز از کشور جلوگیری شود و تولید برخی از محصولات در داخل کشور صورت گیرد.
گروه صنعتی فولاد بهمن با بیش از ۲۵۰ نیروی کار متخصص و ماهر در منطقه محروم شهرستان سوادکوه مازندران با همت و کار مضاعف و مدیریت جهادی توانسته طرح توسعه خط جدید گالوانیزه (با اشتغالزایی ۱۵۰ نیروی مستقیم و جدید) را اجرا کند که متاسفانه با کمبود شدید مواد اولیه مواجه هستند که ناشی از عدم عرضه کافی مواد اولیه مورد نیاز در بورس توسط شرکت فولاد مبارکه (تامین‌کننده انحصاری) است. مشکلات این گروه صنعتی در خصوص کمبود مواد اولیه تولید، با اینکه از سوی مدیرعامل این شرکت به گوش بسیاری از مسوولان عالی‌رتبه رسیده، راه‌حلی برای حل این مشکلات از سوی وزارت صمت ارائه نشده و تنها پاسخ‌هایی داده شده که در نظر اهالی فن نسنجیده است.
این در حالی است که در نامه‌ای که در ۲۸ آبان ماه از سوی سیف‌الله امیری مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت خطاب به محمدحسن ترابی رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی این وزارتخانه ارسال شده، آمده است: در خصوص تامین مواد اولیه شرکت فولاد بهمن، به آگاهی می‌رساند در ارتباط با تامین ورق گرم برای خط (جدید) نورد سرد، شرکت مذکور می‌تواند هم از طریق بورس کالا و هم از طریق واردات نیاز خود را تامین کند و برای تولید ورق رنگی مواد اولیه مورد نیاز ورق گالوانیزه بوده که در حال حاضر تولید داخل داشته و شرکت مزبور می‌تواند همانند سایر شرکت‌های تولیدی از طریق بورس کالا نیاز خود را تامین کند.
تداوم ارائه رانت به نورچشمی‌ها
در همین خصوص مدیرعامل گروه صنعتی بهمن با بیان اینکه گویا ارائه رانت به نورچشمی‌ها تمامی ندارد، به «جهان‌صنعت» گفت: شرکت فولاد مبارکه در حالی ادعای تامین ورق‌های فولادی مورد نیاز کارخانه‌های تولیدی کشور را مطرح می‌کرد که حالا به دلیل کسری تولید، اجازه واردات ورق گرم به این شرکت داده شده است، اما اینکه چرا تعرفه واردات مواد اولیه مورد نیاز ما اصلاح نشده، تعجب‌برانگیز است.
بهمن احمدی اظهار کرد: بارها اعلام کرده‌ایم که فولاد مبارکه قادر نیست یا تمایل ندارد که به عهد خود برای تامین ورق مورد نیاز شرکت‌هایی همچون فولاد بهمن عمل کند. این در حالی است که به دلیل ادعای حضور پررنگ فولاد مبارکه در حوزه تولید و توانایی او برای تامین نیاز صنایع پایین‌دستی، اجازه واردات هم به این بخش داده نمی‌شد. در نهایت بعد از نامه‌نگاری‌های متوالی اخیرا اسدالله کشاورز معاون سابق امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت، محدودیت تولید ورق‌های فولادی گرم و رویارویی کلیه واحدهای صنایع پایین‌دستی با کمبود ماده اولیه تولید را تایید و در نامه‌ای اعلام کرد که شرکت فولاد بهمن می‌تواند نسبت به واردات ورق‌های فولادی مورد نیاز خود اقدام کند.
وی ادامه داد: این در حالی است که این دستور مشکلی را حل نکرد و همچنان بیم بیکاری هزاران نفر از شاغلان مرتبط با این صنایع وجود دارد چرا که هیچ تغییر مثبتی در تعرفه های وارداتی ورق گالوانیزه ایجاد نشد، به این ترتیب همچنان تعرفه وارداتی ورق مورد نیاز تولید ورق رنگی ۲۶ درصد است و واردات این محصول با این تعرفه برای تولید محصول ورق رنگی که تعرفه واردات آن نیز ۲۶ درصد است، با هیچ منطقی سازگار نیست.
مدیرعامل فولاد بهمن بیان کرد: اما اتفاق قابل تاملی که اخیرا رخ داد این بود که کیوان گردان مدیرکل صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صمت از صفر شدن تعرفه واردات ورق‌های فولادی به کشور برای پوشش کسری ورق فولادی در صنایعی همچون لوازم خانگی خبر داد. بعد از آن نیز شاهد بودیم که محمد تاجمیر ریاحی مدیر فروش فولاد مبارکه نیز اعلام کرد: بر اساس الگوی نظام‌بخشی به بازار قرار شده عرضه‌کننده عمده کمبود محصولات مورد نیاز بازار را از طریق واردات تامین کند. در این چارچوب فولاد مبارکه تصمیم دارد ابتدا با تامین حداکثری نوردکاران کشور و سپس برای کسری توان تولید داخلی نسبت به تقاضای بازار از طریق واردات نیاز بازار به محصولات فولاد تخت را تامین کند این کار از ابتدای آذر ماه اجرا خواهد شد.
درصدی از عرضه فولاد مبارکه وارداتی می‌شود
احمدی افزود: در عرضه‌های آتی درصدی از عرضه فولاد مبارکه وارداتی خواهد بود. حال سوالی که وجود دارد این است که چرا شرکتی مانند فولاد بهمن باید به دلیل بدعهدی فولاد مبارکه و کمبود ماده اولیه تولید، نتواند با تمام ظرفیت فعالیت کند و در خط تعطیلی قرار داشته باشد و در همین حین مورد بی‌توجهی مسوولان نیز قرار گیرد اما به شرکت فولاد مبارکه که ادعای تامین تمام نیاز کشور را دارد، اجازه واردات داده شود تا باز هم سود کلانی را به دست بیاورد؟
وی ادامه داد: به عبارتی دولت طی هفته‌های اخیر هیچ تغییری در تعرفه‌های ورود ورق گالوانیزه ایجاد نکرده اما شرایطی را مهیا کرد تا شرکت فولاد مبارکه بتواند واردات انجام دهد. البته این اقدام به بهانه تامین نیازهای کشور مثبت ارزیابی می‌شود اما از آنجایی که فولاد مبارکه حجم کمی از تولیدات خود و یا جنس وارداتی را در بازار عرضه می‌کند، باز هم شرکت‌های تولیدی که به اجبار متقاضی اجناس فولاد مبارکه هستند، با مشکل مواجه می‌شوند. در حالی که در این بین سود واردات نیز نصیب فولاد مبارکه می‌شود.
به گفته مدیرعامل شرکت فولاد بهمن، اینکه چرا چنین تصمیماتی فقط به نفع شرکت فولاد مبارکه گرفته می‌شود، جای تامل دارد. آیا این اقدامات چیزی به غیر از ارائه رانت به نور چشمی‌هاست؟
احمدی افزود: چرا شرکت‌هایی همچون فولاد بهمن به دلیل تعرفه‌های بالا از واردات مواد اولیه مورد نیاز خود که فولاد مبارکه قادر به تامین آن نیست، منع می‌شوند اما در مقابل شرایط برای سودجویی هرچه بیشتر فولاد مبارکه مهیا می‌شود؟
وی با بیان اینکه مسوولان فولاد مبارکه خودشان اذعان کرده‌اند که در پنج‌ماهه ابتدایی امسال حدود ۴۰ میلیون دلار ارز برای واردات ۳۶ هزار تن ورق هزینه کرده‌اند، گفت: به عبارتی باید سالی ۱۰۰ میلیون دلار ارز از کشور خارج شود تا این محصولات وارد کشور شوند در حالی که ما در کشور به سادگی می‌توانیم این محصولات را تولید کنیم.
قیمت کالا در بورس از قیمت‌های جهانی هم بالاتر می‌رود
مدیرعامل شرکت فولاد بهمن در واکنش به نامه اخیر سیف الله امیری اظهار کرد: واقعا جای تاسف دارد که مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت که باید در قبال مشکلات صدها کارخانه تولیدی در کشور پاسخگو باشد، چنین پاسخ‌های غیرکارشناسی‌ای را مطرح می‌کند و می‌گوید که شرکت فولاد بهمن جنس مورد نیاز خود را از بورس تامین کند.
احمدی ادامه داد: اگر تامین مواد اولیه مورد نیاز خط تولید کارخانه ما از بورس شدنی بود که زحمت نامه‌نگاری با مسوولان مختلف کشور را متحمل نمی‌شدیم و به فعالیت تولیدی خود مشغول بودیم.
وی افزود: بورس کالا در کشور ما که با عرضه‌های کم و تقاضای زیاد از سوی کارخانه‌ها مواجه است، در نهایت کالایی را به بازار عرضه می‌کند که حتی از قیمت‌های جهانی نیز بالاتر است در حالی که ما به اجبار ناچار هستیم که این جفا را بپذیریم اما با این وجود هم نیاز یک شیفت خط تولید ما هم از بورس کالا تامین نمی‌شود.
مدیرعامل فولاد بهمن اعلام کرد: ما چطور می‌توانیم شش هزار تن مواد اولیه مورد نیاز خود را از بورس تامین کنیم؟ آن هم در زمانی که هر شرکت برای خرید مواد اولیه سقف مشخصی دارد و نهایتا می‌تواند هر هفته ۵۰۰ تن کالا تهیه کند.
وی ادامه داد: اگر شرکت فولاد مبارکه به بهانه‌های مختلف از عرضه کالا در بورس سر باز نزند و تصور کنیم که هر هفته بتوان ۵۰۰ تن کالا نیز از بورس خریداری کرد، در نهایت ماهانه دو هزار تن مواد اولیه مورد نیاز ما که پاسخگوی پنج روز کاری این کارخانه به صورت یک شیفت است، تامین می‌شود. حال سوال ما از مسوولان وزارت صمت این است که برای تهیه چهار هزار تن دیگر که خود شما با آن موافقت کرده‌اید، چه باید کنیم؟
عملکرد ضعیف مدیر دفتر صنایع معدنی وزارت صمت
احمدی در انتقاد به عملکرد امیری مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت گفت: این مسوول وزارت صمت نه‌تنها در واکنش به مشکلات شرکت ما بی‌تفاوت است بلکه حتی در مواردی پاسخ نامه‌های سازمان‌های صمت استانی را هم نمی‌دهد.
وی افزود: در مواردی هم که ناچار به ارائه جواب هستند، پاسخ‌هایی گنگ را مطرح می‌کنند که تنها برای رفع مسوولیت است و مشکلی را حل نمی‌کند.
مدیرعامل شرکت فولاد بهمن با بیان اینکه باید به این موضوع رسیدگی شود که چرا مسوولان وزارت صمت نسبت به مشکلات واحدهای تولیدی این چنین بی‌تفاوت هستند، گفت: نه‌تنها پاسخ قانع‌کننده‌ای داده نمی‌شود بلکه در نهایت هم ارگان‌های مختلف حل مشکل را به دیگری پاس می‌دهند و در نهایت تولیدکننده مدت‌ها سرگردان می‌شود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :
