بورس؛ چشم انتظار افزایش دامنه نوسان
به گزارش جهان صنعت نیوز: مجید عشقی رییس سازمان بورس روز گذشته گفته است که تصمیم‌گیران در انتظار گزارش‌های تخصصی شرکت‌های بورس و فرابورس هستند تا پس از بررسی آنها، نتیجه و تصمیم نهایی اتخاذ و اعلام شود. بر اساس گفته‌های او اما این احتمال نیز وجود دارد که در این فصل، دامنه با افزایش روبه‌رو نباشد! این در حالی است که پیش از این وعده داده شده بود دامنه نوسان به تدریج تا پایان امسال به مثبت و منفی ۱۰ درصد نزدیک شود. با این حال به نظر می‌رسد سازمان بورس با این هدفگذاری فاصله زیادی دارد. در این میان اما کارشناسان بازار سرمایه نتیجه افزایش دامنه در مرحله نخست را مثبت ارزیابی می‌کنند؛ به ویژه آنکه از حجم صف‌های خرید و فروش در ابتدای امسال به نحو ملموسی کاسته شده و نقدشوندگی سهام تا حدی بالا رفته است. احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه نیز در گفتوگو با «جهان‌صنعت» بر همین نکته تاکید کرده و بر این باور است که در حال حاضر بازار مهیای مرحله دوم افزایش دامنه است.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفته است برنامه افزایش تدریجی دامنه نوسان سر جای خود قرار دارد، اما تغییر حتمی آن در فصل تابستان به پیشنهاد شرکت بورس تهران و فرابورس ایران وابسته است. مجید عشقی در خصوص آخرین جزئیات تغییر دامنه نوسان بازار سهام اظهار کرده است که در حال حاضر جلسات کارشناسی در مورد تغییر دوباره دامنه نوسان برگزار شده و شرکت بورس و فرابورس باید پیشنهادهای خود را در خصوص میزان افزایش دامنه نوسان و نیز دیگر جزئیات آن به سازمان بورس ارائه دهند. او در پاسخ به این سوال که قرار بود دامنه نوسان بورس به صورت فصلی و یک درصدی افزایش یابد، اما تاکنون هیچ تصمیمی در خصوص تغییر دامنه نوسان برای فصل تابستان اتخاذ نشده است، به ایرنا گفته است: طی چند روز گذشته یکی از شرکت‌ها گزارش خود را به سازمان بورس ارائه داده است و سازمان بورس در صورت ارائه گزارش شرکت دیگر است تا بلافاصله تصمیم خود در مورد تغییر دامنه نوسان را اتخاذ کند. عشقی با این حال تاکید کرده ممکن است شرکت بورس تهران یا فرابورس اعلام کنند که تغییر دامنه نوسان مثبت ارزیابی نمی‌شود که بر اساس نتایج کارشناسی، تصمیم نهایی را اتخاذ می‌کنیم. گفتنی است محسن خدابخش نایب‌رییس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار اواسط اسفندماه سال گذشته اعلام کرده بود: «معتقد به افزایش دامنه نوسان هستیم که این اتفاق باید به‌صورت تدریجی رخ دهد. بر اساس تصمیمات اولیه اتخاذ شده قرار بر این است که دامنه نوسان تا ۱۰ درصد تغییر کند و به‌احتمال زیاد درصد در نظر گفته شده از سال ١۴٠١ اجرایی خواهد شد.» بر همین اساس طبق صحبت‌های مطرح شده از سوی نایب رییس هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و نیز مصوبه هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، از روز دوشنبه (۲۹ فروردین ۱۴۰۱) دامنه نوسان قیمت سهام برای فصل بهار ۱۴۰۱ در کلیه نمادهای معاملاتی سهام در بازار اول تابلوی اصلی و فرعی بورس اوراق بهادار تهران با افزایش یک‌درصدی از مثبت و منفی ۵ درصد به مثبت و منفی ۶درصد افزایش یافت. با این حال با آغاز فصل تابستان ۱۴۰۱ افزایش دوباره دامنه نوسان طبق وعده‌های داده شده مبنی بر تغییر فصلی آن در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت و اکنون هم با گذشت حدود دو ماه از آغاز فصل تابستان تاکنون افزایش یک درصدی دامنه نوسان اعمال نشده است.
معایب دامنه نوسان کوچک
احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه هدف از افزایش دامنه نوسان را پویایی بازار و جلوگیری از انحراف در بازار سرمایه می‌داند و در گفتوگو با «جهان‌صنعت» عنوان می‌کند: «معضل کنونی بازار ما صف‌های خرید و فروش است. از سمت دیگر بورس باید نقدشونده باشد اما وقتی دامنه نوسان وجود دارد سهم‌ها به سرعت نقد نمی‌شوند، چرا که ما در صفوف خرید و فروش گیر می‌کنیم.« او می‌افزاید: «نکته دیگر این است که وقتی دامنه نوسان اندک باشد، بازار پویا نخواهد بود و نمی‌تواند به سرعت به نقاط تعادلی خود برسد. بعضا یک سری از سفته‌بازها که سهم را اصطلاحا پروژه می‌کنند در این شرایط با ایجاد صفوف خرید کاذب باعث گمراهی سهامداران خرد می‌شوند. به این ترتیب که قیمت سهم را بیش از ارزش ذاتی آن افزایش می‌دهند به این دلیل که سهامدار خرد گمان می‌کند چون این سهم، صف خرید دارد سهم خوبی است!»
افزایش دامنه برابر با افزایش نقدشوندگی
این کارشناس بازار سرمایه عنوان می‌کند: «زمانی که دامنه نوسان باز می‌شود مشکل ایجاد صفوف خرید و فروش برطرف می‌شود و بازار سریعا به تعادل می‌رسد و به نوعی نقدشوندگی آن تقویت می‌شود.« اشتیاقی عنوان می‌کند: «اگر بخواهیم این دامنه را به یکباره افزایش دهیم بازار دچار شوک می‌شود. از آنجا که معامله‌گران به این رویه معاملاتی عادت کرده‌اند، برای آنکه بازار وارد شوک نشود و به تدریج به سمت بهینه‌ترین دامنه نوسان حرکت کند نیاز است که از همین سیستم یک درصدی- که تجربه موفقی هم بوده است- استفاده شود که بازار هم به تدریج خود را با آن وفق دهد.» او می‌افزاید: «اگر دقت کنید، می‌بینید که بازار فراموش کرده است قبلا معاملات در دامنه نوسان ۵ درصدی انجام می‌شد و گویی از همان ابتدا دامنه ۶ درصدی بوده است.
وقتی دامنه به تدریج و به عنوان مثال در یک فاصله زمانی سه ماهه افزایش یابد به بازار شوک وارد نمی‌شود و در عین حال به آن دامنه نوسانی که مد نظر تصمیم‌گیران بوده است نزدیک می‌شود.»
پیش‌بینی‌پذیر شدن اقتصاد لازمه افزایش دامنه
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: «کماکان نمی‌توانیم دامنه نوسان را خیلی باز کنیم، چرا که اقتصاد ما اکنون پیش‌بینی‌پذیر نیست، تصمیمات خلق‌الساعه زیادی گرفته می‌شود و دچار شوک‌های خبری هستیم. با توجه به این شرایط اگر قرار باشد دامنه نوسان خیلی باز شود سهامداران متضرر خواهند شد. مثلا با یک خبر که منتشر و سپس تکذیب می‌شود ممکن است سهامدار دچار زیان شدید شود. اما در حال حاضر حداکثر، ضرر سهامداران در همین دامنه نوسان کنترل می‌شود.»
اشتیاقی پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد، پرهیز از تصمیمات خلق‌الساعه و اتخاذ تصمیمات بلندمدت را لازمه باز شدن دامنه نوسان می‌داند و تاکید می‌کند که این موارد می‌تواند در بازه‌های بزرگ‌تر دامنه نوسان هم کمک کند که کسی زیان نبیند.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه می‌افزاید: «به تدریج که در هر فصل یک درصد اضافه شود و مدیران تصمیم‌گیر، دولتمردان و نمایندگان مجلس نیز به اهمیت اجتناب از تصمیمات خلق‌الساعه و لزوم پیش‌بینی‌پذیر کردن اقتصاد پی ببرند می‌توانیم بازار سرمایه پویاتری نسبت به حال حاضر داشته باشیم.» او عنوان می‌کند: «به طور کلی به اعتقاد من افزایش یک درصدی دامنه در مرحله اول موفق بوده و به نظر می‌رسد اکنون بازار این ظرفیت را دارد که یک درصد دیگر هم به دامنه نوسان اضافه شود بدون آنکه شوک خاصی به بازار وارد شود.»
لینک کوتاه :
