سیلی جو بایدن به صورت فرانسه
به گزارش جهان صنعت نیوز: دویست و چهلمین سالگرد نبرد خلیج چساپیک که قرار بود روز جمعه در سفارت فرانسه در آمریکا و روی یک کشتی جنگی این کشور در بالتیمور، مریلند، جشن گرفته شود، متعاقب امضای معاهده همکاری آمریکا، انگلیس و استرالیا و دور زدن فرانسه لغو شد. نبرد خلیج چساپیک که از آن تحت عنوان نبرد ویرجینیا نیز یاد می‌شود، نبردی دریایی و تعیین‌کننده برای استقلال آمریکا بود که در نزدیکی دهانه خلیج چساپیک در پنجم سپتامبر ۱۷۸۱ بین نیروهای انگلیسی و فرانسوی رخ داد.
نخست‌وزیر استرالیا به همراه چند تن از وزرای استرالیایی روز جمعه در بیانیه مشترکی از توقف برنامه زیردریایی‌های متعارف تهاجمی با «نیوال گروپ» یکی از شرکت‌های فرانسوی خبر دادند؛ امری که با انتقاد مقامات فرانسوی در استرالیا نیز مواجه شد.
لغو قرارداد خرید زیردریایی‌های اتمی از فرانسه، به شدت فضای رسانه‌ای اروپا و افکار عمومی این قاره را متوجه خود کرده است. اقدام استرالیا در لغو یک‌جانبه قرارداد خرید ۱۲ فروند زیردریایی از فرانسه موجب جریحه‌دار شدن غرور فرانسویان شده است. این خبر غیرمنتظره، محافل سیاسی، رسانه‌ای و افکار عمومی فرانسه را به شدت درگیر خود کرده است. تقریبا تمامی روزنامه‌های فرانسه تیتر دیروز خود را به توافقنامه امنیتی اخیر آمریکا، انگلیس و استرالیا اختصاص دادند که به موجب آن قرارداد ۵۶ میلیارد یورویی پاریس- کانبرا به عنوان بزرگ‌ترین قرارداد نظامی قرن به زمین خورده است. «خنجر از پشت به فرانسه»، «سیلی جو بایدن به صورت اروپا به ویژه فرانسه» و «غرق شدن فرانسه توسط آمریکا» تیتر‌های اول روزنامه‌های فرانسوی بود. مهم‌ترین نکته در اقدام استرالیا به تحریک آمریکا و انگلیس که حیرت فرانسویان را برانگیخته، به جان هم افتادن متحدان سنتی است.
ژان لویی بورلانژ، رییس کمیسیون سیاست خارجی مجلس فرانسه اعلام کرد آمریکا در افغانستان شکست خورد اما این رویداد را با فرانسه تسویه‌حساب کرد. وی در یادداشتی توئیتری نوشت: «آمریکایی‌ها که در افغانستان شکست خوردند و تحقیر شدند یک فکر عجیب به سرشان زد: اینکه سر فرانسه تلافی کنند. یعنی چه؟»
ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه نیز با ابراز ناخرسندی از این تصمیم آن را یادآور تصمیمات یک‌جانبه‌گرایانه ترامپ توصیف کرد. او همچنین پیمان آمریکا، انگلیس و استرالیا موسوم به اکوس را «خنجری از پشت» علیه فرانسه دانست. در توصیف خشم فرانسه از این اقدام اصلی‌ترین متحد خود، همین بس که الیزه سفیران خود در آمریکا و استرالیا را به نشانه اعترض شدید فراخوانده است.
وزارت خارجه فرانسه در پی تشدید تنش در روابط با استرالیا و آمریکا، سفیران خود را از واشنگتن و کانبرا فراخواند. این اقدام در پی لغو قرارداد فروش زیردریایی‌های فرانسوی به استرالیا موسوم به «قرارداد قرن» صورت گرفت. این نخستین‌باری است که فرانسه سفرایش از آمریکا و استرالیا را فرا می‌خواند. آمریکا و فرانسه از زمان جنگ استقلال آمریکا متحد نزدیک محسوب می‌شوند و این رخداد بین دو متحد نامعمول است.
در همین راستا کاخ سفید با ابراز تاسف از تصمیم فرانسه مبنی بر فراخواندن سفرای خود از واشنگتن و کانبرا گفت کشورش در روزهای آینده به کار خود برای حل اختلافات بین دو طرف ادامه می‌دهد. یک مقام کاخ سفید اعلام کرد، ما از تصمیم فرانسه برای فراخواندن سفیر خود از واشنگتن متاسفیم و متعهد به حل اختلافات با این کشور از طریق گفت‌وگو هستیم.
شورای امنیت ملی آمریکا نیز اعلام کرد، در ارتباط با تصمیم فراخواندن سفیر پاریس با شرکای فرانسوی خود در تماس هستیم. ما موضع فرانسه را درک می‌کنیم و برای حل اختلافاتمان، مانند سایر مسائل با آنها همکاری خواهیم کرد. وزارت خارجه ایالات متحده نیز در واکنش به این اقدام فرانسه اعلام کرد: به رایزنی در مورد اختلافات خود با فرانسه، از جمله در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل ادامه خواهیم داد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفت: ما با متحدان فرانسوی خود در تماس نزدیک هستیم. ما موقعیت آنها را درک می‌کنیم و از برنامه آنها برای احضار سفیر خود به پاریس مطلع هستیم. این سخنگو افزود: فرانسه یک شریک حیاتی و متحد قدیمی ما است و روابط خود را بسیار ارزشمند می‌دانیم.
جان کربی سخنگوی پنتاگون نیز در مورد واکنش فرانسه به ایجاد همکاری سه‌جانبه امنیتی بین ایالات متحده، انگلیس و استرالیا و لغو قرارداد قرن گفت که مقامات آمریکایی این موضوع را حتی قبل از اعلام رسمی با همتایان فرانسوی خود در میان گذاشتند.
وی خاطرنشان کرد واشنگتن نگران آینده همکاری‌های دفاعی خود با پاریس است و کارهای زیادی در این زمینه برای دو کشور انجام شده است. به گفته کربی، لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا صبح جمعه با فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه تماس گرفت.
ماریس پین وزیر امور خارجه استرالیا نیز گفت که کشورش ناامیدی فرانسه را پس از تصمیم مقامات استرالیا برای لغو قرارداد زیردریایی قرن که در سال ۲۰۱۶ با یک شرکت فرانسوی منعقد شده بود، درک می‌کند. وی در گفت‌وگو با خبرنگاران در واشنگتن گفت: من کاملا ناامیدی فرانسه را درک می‌کنم. واضح است که تعامل با چنین مسائلی دشوار است. ما به کارهای سازنده و همکاری نزدیک خود با همکاران فرانسوی خود ادامه می‌دهیم.
اکوس؛ گامی برای اشاعه تسلیحات هسته‌ای
فارغ از جدال رقبای دیرین تجاری بر سر پیمان سه‌جانبه اوکوس یا پیمان دفاعی جدید در تحویل زیردریایی‌های اتمی به استرالیا، اصل موضوع که همانا ترویج و تشدید رقابت‌های تسلیحاتی و اشاعه تسلیحات اتمی است، مورد اعتراض قدرت‌های بزرگ شرق از جمله چین و روسیه قرار گرفته است.
سفیر چین با ایراد سخنانی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نگرانی عمیق پکن را نسبت به توافقنامه امنیتی میان آمریکا، انگلیس و استرالیا اعلام کرد و آن را اقدامی خطرناک و نماد بارز اشاعه تسلیحات اتمی دانست. وانگ کوان سفیر و نماینده دائم چین نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در سخنانی اظهار کرد یکی از اهداف اصلی و مرکزی پیمان عدم‌اشاعه سلاح‌های هسته‌ای، جلوگیری از گسترش فناوری‌های مرتبط با تسلیحات اتمی است و کشورهای عضو، ملزم به رعایت آن هستند. این درحالی است که به گفته وی انگلیس و آمریکا به عنوان اعضای NPT و دارای سلاح هسته‌ای قرار است در زمینه تولید زیردریایی با نیروی محرکه اتمی به استرالیا کمک کنند.
همچنین سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین نیز هشدار داد که توافقنامه امنیتی جدید انگلیس، آمریکا و استرالیا موسوم به «اکوس» پیمان عدم‌اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را زیر سوال برده است. به باور اولیانوف این توافقنامه به لحاظ سیاسی، چین را هدف قرار می‌دهد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وظیفه دارد تا تحریکات صورت گرفته در چارچوب اتحاد یاد شده را به دقت زیر نظر داشته باشد.
سیلی سخت به فرانسه
خبرگزاری فرانسه که بر این باور است پاریس از استرالیا سیلی خورده، یادآوری می‌کند که قرارداد فروش ۱۲ زیردریایی غیراتمی به ارزش ۵۶ میلیارد یورو از دست فرانسه درآمده است. معمولا فسخ یک‌جانبه این نوع قراردادها منجر به پرداخت خسارت می‌شود، اما جزئیات قرارداد که در سال ۲٠۱۶ بین استرالیا و فرانسه امضا شده، معلوم نیست. به نوشته روزنامه فرانسوی لوموند، به احتمال زیاد یک دعوای حقوقی طولانی میان پاریس و کانبرا به‌راه خواهد افتاد.
مقامات فرانسوی که خشم خود را از تغییر سیاست استرالیا پنهان نمی‌کنند، گفته‌اند که دولت استرالیا در مورد خرید زیردریایی‌ها به فلورانس پارلی، وزیر دفاع فرانسه قول داده بود، اما حالا زیر قول خود زده است.
کمیسیون روابط خارجی سنای فرانسه نیز از «شکست سخت» برای کشور سخن گفته و تاکید کرده است که فروش زیردریایی اتمی به کشوری که سلاح اتمی ندارد، امری بی‌سابقه است.
آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها تاکید کرده‌اند که هیچ قصد مخالفتی با فرانسه ندارند، اما در عمل، پیمان سه‌جانبه دفاعی ضربه بزرگی به استراتژی فرانسه در منطقه وارد می‌کند. امانوئل ماکرون از سه سال پیش مدام تاکید می‌کند که منطقه اقیانوس هند – آرام اولویت فرانسه است. در مقابل، لندن که به دنبال خروج از اتحادیه اروپاست و تا اندازه‌ای نگران انزوای بین‌المللی بوده، اینک موفقیت دیپلماتیک چشمگیری به دست آورده است.
طبق پیش‌بینی‌های کارشناسان جغرافیای سیاسی، منطقه اقیانوس هند – آرام که از یک طرف تا شرق آفریقا و از طرف دیگر تا سواحل غربی آمریکا گسترده است، در سال ۲٠۳٠ میلادی ۶٠درصد از جمعیت و تولید ناخالص جهانی را در برخواهد گرفت. دولت آمریکا، حداقل از زمان باراک اوباما، رویارویی و رقابت اقتصادی، نظامی و سیاسی با چین را در این منطقه از جهان اجتناب‌ناپذیر می‌داند. در این شرایط، کشور نیوزیلند که همسایه و متحد استرالیاست، تاکید کرده که زیردریایی‌های اتمی استرالیا را به آب‌های خود راه نخواهد داد. نیوزیلند از سال ۱٩٨۵ ورود هر نوع شناور اتمی به آب‌های خود را ممنوع کرده است. یکی از امتیازهای مهم زیردریایی اتمی نسبت به زیردریایی با سوخت متعارف، مدت حرکت آن بدون نیاز به سوخت‌گیری و در نتیجه وسعت میدان عمل آن است. پیمان سه‌جانبه «اکوس» همچنین همکاری سه کشور در زمینه‌های دفاع سایبری و هوش مصنوعی را نیز دربر می‌گیرد.
واقعیت روابط فراآتلانتیک
هنوز مدت زمان زیادی از ارسال مجسمه آزادی از طرف فرانسه به آمریکا سپری نشده است. پاریس چندی پیش در راستای آنچه تحکیم روابط فرانسه و آمریکا توصیف کرده بود، در بحبوحه جشن ملی آمریکا، دومین مجسمه آزادی ساخت خود را به آمریکا فرستاد. ۱۳۵ سال قبل، در سال ۱۸۸۶ میلادی، نخستین مجسمه آزادی فرانسه در منطقه منهتن در شهر نیویورک نصب شد.
زمینه‌های شکاف در روابط دو سوی آتلانتیک که در دهه‌های اخیر در مسائلی چون موافقت نامه‌های تجاری، پروتکل کیوتو، و جنگ عراق آسیب دیده بود، پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ رییس‌جمهوری پیشین آمریکا و اختلاف مواضع طرفین در موضوعات بین‌المللی نظیر ناتو، تعهدات بین‌المللی همچون پیمان پاریس، برجام و تحریم‌های یک‌سویه، مسائل تجاری و دیگر بحران‌های بین‌المللی و اخیرا موضوع خروج غیرمسوولانه آمریکا از افغانستان بیش از پیش به اوج خود رسیده بود.
مقامات فرانسوی همچون بسیاری از مقامات اروپایی پیش از روی کار آمدن جو بایدن، نسبت به احیای روابط فراآتلانتیک ابراز امیدواری کرده بودند. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه گفته بود: نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده هر چه باشد، باید روابط میان دو سوی آتلانتیک (اروپا و آمریکا) را از نو بنا کرد.
مقامات بلندپایه اروپایی عمیقا معتقدند که همکاری‌های دو سوی آتلانتیک یکی از همکاری‌های راهبردی جهان به‌شمار می‌رود. جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چنین روابطی را ضامن دموکراسی، نظم جهانی، حاکمیت قانون و چندجانبه‌گرایی توصیف کرده بود.
تداوم سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه غرب
پیمان سه‌جانبه آمریکا، انگلیس و استرالیا و دورزدن نزدیک‌ترین و یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری و تاریخی غرب یعنی فرانسه، حاوی پیام‌های مهمی برای تحلیلگران عرصه روابط بین‌المللی است. کنار هم نهادن وقایع اخیر جهان معاصر، گسترش یک‌جانبه‌گرایی به جای تصمیمات جمعی، اتخاذ سیاست‌های واگرا در مسائل و بحران‌های بین‌المللی و حتی مسائل تجاری بیانگر نوعی سردرگمی کشورهای غربی است که نشان می‌دهد جهان دیگر بر پاشنه سابق نمی‌چرخد و در حال گذار به سمت نظم نوینی است که هر کس می‌کوشد سهمی از قدرت در این نظم جدید برای خود دست و پا کند. موید این ادعا تحلیل برخی رسانه‌ها و تحلیلگران خارجی است که هدف اصلی اکوس را تقابل با نفوذ روزافزون چین در شرق آسیا و دیگر مناطق جهان دانسته و تحلیل می‌کنند که این اقدام ممکن است واکنش پکن و کشورهای متحدش را در پی داشته باشد. در چنین اوضاع آشفته‌ای بدیهی است که دیگر یادآوری روزگاران گذشته و فرستادن مجسمه آزادی و برگزاری مراسم‌های یادبود کمک چندانی به تغییر واقعیت نمی‌کند در حالی که خود فرانسه نیز در سیاست خارجی خود، مسیر متفاوتی از سایر شرکای اروپایی طی کرده و با نزدیک‌ترشدن به خاورمیانه سعی کرده تا مسیر تازه‌ای در حیات دیپلماتیک خود بیابد.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :
